Woordenlijst - deel 2

N-ISDN = Narrowband ISDN: same as ISDN; zie http://www.adsl.com

NAC = Network Access Concentrator; zie http://www.adsl.nl

NADS = National Digit Shapes Substitution; Unicode control code; zie Unicode Standard

NAE = Netware Application Engine, Netware runtime module die door toevoeging NLM dienst kan doen als Gateway, Router, netwerkbeheersysteem; zie PC+ nov 92

Nailed-up Connection = emulates a leased line connection even though the physical line is a dial-up connection; zie http://www.zyxel.com

NAK = Negative acknowledge, signaal bij falen bij datacommunicatie; zie ook ACK <DSearch.phtml?keyword=ACK>

Namespace = gedefinieerde set variabelen, functies of tags binnen een programma; zie MSDN mei 00

NAP = Network Access Provider: another name for the provider of networked telephone and associated services, usually in the U.S; zie http://www.adsl.com

NAS = Netware Access Server, vraagt de validering van een logon aan een Authorisation server; zie richard.raeymaekers@gib.be

NAS = Network Attached Storage, netwerkopslag, harddisk met ethernetaansluiting; zie MacFan mrt 01, http://www.quantum.com

NAT = Network Address Translation, voorziening om meer computers op 1 IP-adres te gebruiken, RFC 1631; zie MacFan jul 00

NAT-T = NAT-Transversal, provides a way for two computers to detect the presence of one or more NAT device between them; zie Windows Magazine jan 04

NBP = Name Binding Protocol, protocol van Apple voor de conversie van netwerknamen naar socket-adressen; zie Byte jul 89

NBP = NetBIOS Protocol, netwerk van 3Com; zie Byte jul 89

NBS = Netwerkbesturingssysteem; zie PCM sep 87

NC = Networking Computer; ook bekend als Web-pc; zie PCM mei 96

NCP = NetWare Core Protocol, interface tussen transport layer en hogere layers van NetWare; zie Byte jul 89

NCP = Network Control Protocol

NDAC = Not Data Accepted, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85

NDIS = Network Drive Interface Specification; zie PC+ mrt 94

NDR = Network Data Representation, formaat voor paprameternotatie bij DCOM; zie MSJ maa 00

NDS = Novell Directory Services, programma voor beheer van netwerk

Nest = systeem van Novell voor netwerk via lichtnet; zie PC+ mei 96

Net-dde = DDE via netwerk

NetBEUI = NetBios Extended User Interface, netwerkprotocol van IBM; zie Byte jul 89

NETBIOS = netwerkbios van IBM, interface tussen sessielaag en prestatielaag in het OSI-model; zie PCM sep 87; zie ook BIOS <DSearch.phtml?keyword=BIOS>

NetBT = NetBIOS over TCP/IP; zie windows2000 magazine, jan 01

NetWare = netwerkbesturingssysteem van Novell

Netwerk = koppeling van meer computers

NeWS = Network Extensible Window System, GUI van Sun

NEXT = Near End CrossTalk, the interference between pairs of lines at the telephone switch end; zie http://www.adsl.com

NextStep = besturingssysteem van Next (Steve Jobs)

NFC = Near Field Communication, techniek voor draadloze communicatie tussen allerlei apparatuur, zoals zaktelefoons, digitale cameraأƒâ€¢s en draagbare computers; zie volkskrant maa 04

NFR = Near Field Recording, opnametechniek voor DVD; opslagcapaciteit tot 100 GB ; zie PCM sep 04

NFS = Network File System, a distributed file system network protocol developed by Sun Microsystems; zie http://www.sun.com

NGIO = Next Generation I/O, schaalbaar systeem voor snelle verbindingen voor servers, centrale deel is HCA; zie PC Plus mei 99

NGWS = Next Generation Windows Services, heet nu .NET; zie PCM nov 00; zie ook .NET <DSearch.phtml?keyword=.NET>

NIAS = Novell Internet Access Server; zie PC Pro dec 99

NIB = NeXT Interface Builder, resourcebestand van NextStep; zie MacFan nov 01

NIC = Network Interface Card

Nieuwsgroep = discussiegroep op internet; zie ook Usenet <DSearch.phtml?keyword=Usenet>, NNTP <DSearch.phtml?keyword=NNTP>

NIK = Netwerk Interface Kaart; zie PCM sep 87

NLA = Next Level Aggregator; instantie die sub-adressen uitgeeft bij IPv6, 32 bits; zie ook TLA <DSearch.phtml?keyword=TLA>

NLM = NetWare Loadable Module, programma voor een Novell netwerk

NLP = Natural Language Processing; zie http://www.polderland.nl

NMS = Network Management Server; controleert de agents in een snmp-netwerk; zie PCM jun 04; zie ook snmp <DSearch.phtml?keyword=snmp>

NNTP = Network News Transfer Protocol, op Usenet gebruikt protocol voor het volgen van en deelnemen aan discussiegroepen; zie PCM nov 97

Node = aansluitpunt of knooppunt in een netwerk

NODS = Nominal Digit Shapes; Unicode control code; zie Unicode Standard

NorthBridge = schakeling tussen processor en geheugen; zie ook SouthBridge <DSearch.phtml?keyword=SouthBridge>

NOS = Network Operating System, b.v. NetWare van Novell

Notebook = draagbare computer, ongeveer ter grootte van een A4

NPC = Non Playing Character, figurant in een computerspel; zie PCM dec 99

NRFD = Not Ready For Data, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85

NRZI = Non Return to Zero Inverted, methode voor het coderen van data waarbij alleen de overgangen tussen 0 en 1 worden gebruikt

NSAPI = Netscape Server Application Programming Interface

NSP = Native Signal Processing, microprocessor met aanvullende code voor de verwerking van audio en video; zie PC+ aug 95

NT = New Technology, merknaam van Microsoft voor 32-bits versie van Windows

NT = Network Terminator, aansluitkastje bij ISDN; zie MacFan jul 00; zie ook ISDN <DSearch.phtml?keyword=ISDN>

NTE = Network Termination Equipment: the equipment at the ends of the line; zie http://www.adsl.com

NTFS = New Technology File System, indelingssysteem voor harddisks

NTLM = NT Lan Manager; zie http://www.microsoft.com

nub = term van Microsoft voor TOR, code voor beveiliging operating systeem; zie Pc pro okt 02; zie ook TOR <DSearch.phtml?keyword=TOR>

Nubus = systeembus van Texas Instruments, gebruikt in de Macintosh II en IBM PS/2

NUC = NetWare UNIX Client, Software that allows a UnixWare system to behave as a recognized client to NetWare software; zie http://www.compudynamics.com

Nucleus = kern van een besturingssysteem, ook genoemd kernel

Nurbs = Non-Uniform Rational B-Splines, soort gekromd vlak dat wordt gebruikt om vloeiend afgeronde vormen te maken; zie PCM mei 00

NVRam = Non-Volatile RAM, aanduiding voor geheugen dat inhoud ook bewaart zonder spanning, zoals EPROM

NVT = Novell Virtual Terminal, applicatie om via DOS op een Novell netwerk te komen

Nym = alias = alternatieve naam; zie http://www.freedom.net

OBEX = Object Exchange; profiel bij Bluetooth voor uitwisselen objecten, zoals adresgegevens, agendagegevens, etc.; zie PCM jun 04

Objective-C = Objectgeoriأƒآ«nteerde versie van C

OCR = Optical Character Recognition, programma dat tekst uit bitmaps kan filteren, o.a. gebruikt bij scanners

OCSP = Online Certificate Status Protocol; zie www.mozilla.org

Octet = 8 bits, doorgaans identiek aan 1 byte

ODA = Open Document Architecture, ISO 8613, systeem voor documenten met tekst, afbeeldingen, geluid, video etc.; zie DDJ maa 93

ODBC = Open DataBase Connectivity, manier om databases op uniforme en transparante wijze te benaderen; gebaseerd op CLI-standaard (SQL); zie DB/M sep 94 en PC+ okt 95

ODETTE = standaard van autofabrikanten voor formaat EDI; zie PC+ sep 92

ODF = OpenDoc Development Framework, for developing OpenDoc components; zie MacTech nov 95

ODI = Open Data Interface; zie PC+ mrt 94

ODL = Object Definition Language, standaard voor objectgeorienteerde databases; gedefinieerd door Object Database Management Group; zie WinTech sep 94

ODL = Object Description Language; attributes, keywords, statements, and directives that are used by MIDL; zie ook MIDL <DSearch.phtml?keyword=MIDL>

OELD = Organic Electroluminiscent Display; verbruiken 50% minder energie dan LCD en beter geschikt voor bewegend beeld; zie Pc Pro dec 01

OEM = Original Equipment Manufactorer, geeft aan dat de leverancier een merkprodukt levert van een andere leverancier, betreft soms uitgeklede versies

OFDM = Orthogonal Frequency Division Multiplexing, techniek gebruikt bij 802.11g; zie PC Pro okt 02

OFS = Open Flow System, method for doing program design; intuitive; zie MacTech feb 96

OFS = Object Filing System, objectgeoriأƒآ«nteerd bestandssysteem; zie Pc pro maa 03

Ogg Vorbis = compressieformaat voor audio; beter dam mp3; public domain; zie http://www.vorbis.com/

OH = Off Hook, indicator op modem wanneer de lijn geopend is (hoorn van de haak)

OHCI = Open Host Controller Interface; zie http://www.lacie.com

OID = Object IDentification; identificatienummer van snmp-apparaat; zie PCM jun 04; zie ook snmp <DSearch.phtml?keyword=snmp>

OLAP = On Line Analytical Processing, het uitvoeren van analyses op de actuele data; zie PC+ nov 95

OLE = Object Linking & Embedding, een verzameling routines voor het uitwisselen van gegevens tussen programma's; methode om in een programma de functies van een ander programma te gebruiken; zie PCM okt 92, WinTech sep 94, MacTech jan 95

OLED = Organic Light-Emitting Diode, techniek voor beeldschermen die dunner en helderder zijn dan LCD-schermen, geven uit zichzelf licht, dus geen achtergrondverlichting nodig; zie http://www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-602-record_id-54864-src_id-398,00.html

OLTP = OnLine Transaction Processing, data-entry applicatie in Client/Server architectuur; zie PC+ okt 92

OMA = Object Management Architecture; architectuur van de Object Management Group voor uitwisseling van componenten in een objectgeorienteerd besturingssysteem; zie PCM okt 95; zie ook CORBA <DSearch.phtml?keyword=CORBA>

OMAP = Open Multimedia Applications Platform, system on a chip, bedoeld voor b.v. handheld computers en mobiele Internet telefoons ; zie http://www.ti.com/

OMG = extensie voor OpenMg-bestand; zie PCM nov 00; zie ook OpenMg <DSearch.phtml?keyword=OpenMg>

Online gaming = spelen via het internet; zie Volkskrant okt 00

ONU = Optical Network Unit: A form of Access Node that converts optical signals transmitted via fiber to electrical signals; zie http://www.adsl.com

OOP = Object Oriented Programming, programmeren met ondersteuning van objecten, methods, encapsulation, inheritance; zie Byte jul 89

OOPL = Object Oriented Programming Language; zie OOP

OOPS = Object Oriented Programming System; zie OOP

OPA = OPL Application; zie ook OPL <DSearch.phtml?keyword=OPL>

OpenDoc = standaard voor opslag en bewerkingen van samengestelde documenten; werkt met Bento; zie PC+ dec 93, PCM sep 94

OpenMg = techniek van Sony voor versleuteling digitale muziekbestanden; zie PCM nov 00

OpenML = API voor multimedia-toepassingen, vergeijkbaar met DirectX; zie PCM jun 00, http://www.khronos.org

OpenType = technologie die Abobe's Type 1 en Microsofts Truetype fonts moet gaan combineren; terugwaarts compatibel; zie PC+ mei 96

OpenVMS = voorheen VMS, besturingssysteem van Compaq; zie http://www.openvms.compaq.com; zie ook VMS <DSearch.phtml?keyword=VMS>

Operating System = besturingssysteem van een computer

OPI = Open Prepress Interface, standaard voor netwerken die gebruikt worden in het grafische productieproces; zie MacWorld apr 99

OPIMA = Open Platform Initiative for Multimedia Access, codeertechniek voor MP3; zie MacFan mrt 00

OPL = Organiser Programming Language, programmeertaal voor Psion PDAأƒâ€¢s

OPQ = Optimum Picture Quality, techniek van iiyama voor heldere beeldweeergave; zie PCM jan 03

Orange Book = CD-R; zie PC+ okt 93

Orange Book I = CD-MO; zie PC+ okt 93

Orange Book II = CD-WO (=PhotoCD); zie PC+ okt 93

ORB = Object Request Brooker, systeemprogramma dat bemiddelt tussen systemen die objecten wensen te gebruiken en systemen die objecten ter beschikking kunnen stellen; zie PC+ jun 93

ORM = Object Role Modelling, techniek waarbij een applicatie wordt gezien als een verzameling samenwerkende objecten; zie WinTech sep 94

ORPC = Object RPC, objectgeoriأƒآ«nteerde remote procedure call, samenvoeging van OO en netwerkprotocollen; zie MSJ mar 00

OS = Operating System, besturingssysteem van een computer

OS/2 = besturingssysteem van IBM; zie PC World jan 89

OSA = Open Scripting Architecture, protocol hoe toepassingen communiceren via Apple Events; zie PCM sep 94

OSD = On Screen Display, beeldscherm die instelling in het beeld toont

OSF/1 = besturingssysteem

OSI (OSI-model) = Open Systems Interconnection, model voor een open netwerk, waarbij de communicatie is verdeeld over 7 lagen: fysieke laag, datalinklaag, netwerklaag, transportlaag, sessielaag, presentatielaag en toepassingslaag; zie PCM sep '87, nov '90, DDJ dec 90, PC+ mei 94

OSO = OverScan Operation, techniek bij tape-backup waarbij data na een schrijfactie wordt gescand op fouten en evt opnieuw wordt geschreven; zie Pc Pro maa 03

OSPF = Open Shortest Path First, PC+ mrt 94

OSS = Operations Support System; zie http://www.j2ee.com/

OSTA = Optical Storage Technology Association, organisatie die waakt over CD- en DVD-standaarden

OTS = Object Transaction Service ; zie http://www.omg.org/

Out-of-order Execution = techniek waarbij de uit te voeren processorinstructies eerst optimaal worden geordend, los van de feitelijke volgorde binnen het programma; zie PCM nov 00

OWA = Outlook Web Access; zie Windows Magazine jan 04

P-Frame = bevat de veranderingen ten opzichte van het vorige beeld, wordt gebruikt bij digitale video; zie PCM jan 04; zie ook b-frame <DSearch.phtml?keyword=b-frame>, i-frame <DSearch.phtml?keyword=i-frame>

P-JPEG = Jpeg met interlace mogelijkheid; zie ook JPEG <DSearch.phtml?keyword=JPEG>

p-System = besturingssysteem van IBM, werkt met pseudomachine, platform-onafhankelijk

P2P = Peer-to-Peer, netwerk zonder centrale server; ook: verbinding tussen 2 computers via internet

P3P = Platform for Privacy Preferences Project, enables Web sites to express their privacy practices in a standard format that can be retrieved automatically and interpreted easily by user agents; zie http://www.w3.org/P3P

PAB = Personal Address Book

PABX = Private Automatic Branch eXchange, telefooncentrale; zie ook PBX <DSearch.phtml?keyword=PBX>

PAC = Proxy Auto-Config; zie http://www.mozilla.org

PACE = Priority Access Control Enabled, technology om bepaalde data op een netwerk voorrang te geven; zie PC+ nov 94

Packet = kleinste eenheid waarmee data over een netwerk wordt verzonden

PAD = packet assembler/disassembler, device or program used to create packets of data for transmission over a CCITT X.25 packet data network and to remove data from the received packets; zie http://www.compudynamics.com

PAD = Portable Application Description; a data set that is used by shareware authors to dissemminate information to anyone interested in their software products; xml-bestand met info over een programma; zie http://www.asp-shareware.org/pad

PAE = Physical Addressing Extension; zie http://www.microsoft.com

PAF = Post Office Address File, database met officiأƒآ«le straat- en plaatsnamen; zie PCWorld mei 04

PAL = Paradox Application Language, programmeertaal voor Paradox

PAL = Programmable Array Logic, programmeerbare schakeling van Monolithic Memories Inc.

PAN = Personal Area Network, draadloos netwerk in een beperkte ruimte voor diverse apparaten, b.v Bluetooth; zie Pc Pro maa 01

PAP = Printer Access Protocol; zie Byte jul 89

PAP = Password Authentication Protocol; zie PCM nov 95

Pariteit = controlebit bij geheugen en datacommunicatie

Parser = programma dat syntax van een taal / programmeertaal controleert

Partitie = logische schijfeenheid; een fysieke harddisk kan worden verdeeld in meerdere partities

PAT = Port Address Translation; portmapping voor inkomende poorten naar lokale IP adressen; zie http://www.versatel.nl

PAT = Performance Acceleration Technology; techniek voor optimalere toegangsstrategie tussen processor en dual-channel-geheugen; prestatieverbetering van 2%; zie PCM okt 04

PATA = Parallel ATA; zie ook ATA <DSearch.phtml?keyword=ATA>, SATA <DSearch.phtml?keyword=SATA>

Patch = stukje software die een fout in een programma herstelt

PBM = Play-By-Mail, spel waarbij gesimuleerde personen of teams aangestuurd worden via email; zie PC Format aug 00

PBSRam = Pipelined Burst Synchronous Ram, gebruikt voor second level cache; zie PCM apr 97

PBX = Private Branche eXchange, telefooncentrale; zie PC+ mei 95

PC = Personal Computer, oorspronkelijk bedoeld voor gebruik door أƒآ©أƒآ©n persoon; vergelijk mainframe en mini-computer

PC = Program Counter, pointer in de CPU die de positie in het geheugen bij houdt van het commando dat wordt uitgevoerd

PC Card, PC-Card = PCMCIA kaart; zie ook PCI <DSearch.phtml?keyword=PCI>, Express <DSearch.phtml?keyword=Express>

PC-MOS = besturingssysteem

PC100 = aanduiding voor PC met 100 MHz bus en 8 ns RAM; zie PC Pro dec 01

PC133 = aanduiding voor PC met 133 MHz bus en 7,5 ns RAM; zie PC Pro dec 01

PC1600 = aanduiding voor snelheid van DDR SDRAM, 1600 MB/s peak transfer rate; zie PC Pro dec 01

PC2100 = aanduiding voor snelheid van DDR SDRAM, 2100 MB/s peak transfer rate; zie PC Pro dec 01

PC2700 = aanduiding voor snelheid van DDR SDRAM, 2700 MB/s peak transfer rate, kloksnelheid 166 MHz, ook genoemd DDR333; zie PCM maa 03

PC3200 = aanduiding voor snelheid van DDR SDRAM, 3200 MB/s peak transfer rate, kloksnelheid 200 MHz, ook genoemd DDR400; zie PCM maa 03

PC600 = aanduiding voor snelheid van RDRAM; zie PC Pro dec 01

PC66 = aanduiding voor PC met 66 MHz bus en 10 ns RAM; zie PC Pro dec 01

PC700 = aanduiding voor snelheid van RDRAM; zie PC Pro dec 01

PC800 = aanduiding voor snelheid van RDRAM; zie PC Pro dec 01

PCA = Power Calibration Area, testing ground for a CD-recorder's laser; zie http://www.pctechguide.com/09cdr-rw.htm; zie ook SUA <DSearch.phtml?keyword=SUA>

PCB = Printed Circuit Board, schakeling op een printplaat

PCD = extensie voor PhotoCD graphics

PCI = Peripheral Component Interconnect, busstruktuur van Intel om verschillende pc-onderdelen direct te koppelen met de processor; geschikt voor multiprocessor-omgeving; zie PCM jun 94

PCI Express = standaard voor uitbreidingskaartjes voor b.v. notebook; 2,5 Gbit/s; kleiner dan PC Cards; vervangt PC Cards; zie PCWorld mei 04; zie ook PC <DSearch.phtml?keyword=PC>, Card <DSearch.phtml?keyword=Card>

PCI Express X16 = standaard voor interface met grafische kaart; verdubbeling bandbreedte tov AGP; zie PCM apr 04; zie ook AGP <DSearch.phtml?keyword=AGP>

PCI-64 = uitbreiding van PCI die niet op 33 MHz maar op 66 MHz loopt en 64 bits breed is, max data doorvoor 533 MB/s; zie PCM mei 00

PCI-Express = uitbreidingsslot op BTX moederbord; bandbreedte 256 MB/s voor gewone kaarten en 4 GB/s voor videokaart; zie PCM jun 04; zie ook BTX <DSearch.phtml?keyword=BTX>

PCI-X = 133 MHz PCI-bus met verbeterde timing, 8 x sneller dan PCI; zie PC Plus dec 98

PCL = Printer Command Language, om printer typografisch aan te sturen; zie PC+ mrt 94

PCMCIA = Personal Computer Memory Card Interface Association, standaard voor 'credit-card'-formaat uitbreidingen voor computers; zie PC+ okt 94, c.kockelkoren@hetnet.nl

PCS = Personal Communications Services, cellular system that utilizes the 1900 MHz frequency range; zie http://www.qualcomm.com/

PCT = Private Communication Technology, technology for communications over a secure port; zie http://www.microsoft.com

PCX = bitmap-formaat van PC Paintbrush; zie PCM nov 95

PD Drive = Phase-change Dual optical technology as implemented in Panasonicأƒâ€¢s patented PD system, similar to phase-change WORM technology (as used in CD-R); zie http://www.pctechguide.com/glossary

PDA = Personal Digital Assistant; zakcomputer die verscheidene secretaresse-taken kan uitvoeren

PDC = Primary Domain Controller, server die Active Directory beheert; zie PCM okt 99; zie ook AD <DSearch.phtml?keyword=AD>, DDNS <DSearch.phtml?keyword=DDNS>

PDC = Personal Digital Cellular, Japanese standard for digital mobile telephony in the 800 MHz and 1500 MHz bands; zie http://www.arraycomm.com/glossary.html

PDD = Physical Device Driver

PDD = Portable Digital Document, transportformaat van Apple; zie http://www.devworld.apple.com/techpubs/mac/GXEnvironment/GXEnvironment-315.html

PDF = Portable Document Format; formaat van Adobe voor bestandsuitwisseling, platform-onafhankelijk; zie http://www.adobe.com

PDF = Pop Directional Formatting; Unicode control code; zie Unicode Standard

PDO = Portable Distributed Objects; systeem van Next voor uitwisseling van componenten in een objectgeorienteerd besturingssysteem; zie PCM okt 95

Peer-to-peer = netwerk zonder centrale server; goedkoop, geen netwerkbesturingssysteem nodig; zie PC+ nov 95

Peer-to-peer-netwerk = netwerk waarbij elke node zowel server als client is, er is geen centrale server nodig

PEF = Preferred Executable Format, Macintosh PowerPC code fragment; zie MacTech apr 94

Pentium = processor van Intel, 32 bits; zie DDJ jun 93

PEO = Personal Entertainment Organizer, PDA van Sony; zie PCM sep 00

Perl = Practical Extraction and Report Language, programmeertaal

PERT = Program Evolution Review Technique; systeem dat statistische waarschijnlijkheden gebruikt om de duur van een project te berekenen; zie PC+ apr 96

Peta = 1024 Tera

PFM = Pragma File Manager; zie http://www.logicalbusiness.com

PGA = Pin Grid Array, aanduiding voor processor-aansluiting waarbij de contacten in een rechthoekig raster onder de processor zitten; zie PCM feb 00; zie ook SECC <DSearch.phtml?keyword=SECC>

PGC = Parallel Graphics Configuration, techniek om twee grafische kaarten in tandem te zetten, rafelig beeld; zie PCM apr 00; zie ook SLI <DSearch.phtml?keyword=SLI>, AFR <DSearch.phtml?keyword=AFR>

PGP = Pretty Good Privacy; methode voor encryptie van data; maakt gebruik van een publieke sleutel en een geheime sleutel; werkt met RSA en IDEA; zie PCM apr 96

PHP = voorheen Personal Home Page Form Interpreter, nu HyperText Preprocessor; zie http://www.php.net

PHS = Personal Handyphone System, digital mobile telephone system according to Japanese standard in the frequency range 1900MHz; zie http://www.arraycomm.com/glossary.html

PHY = Physical Layer, the lowest layer within the OSI Network Model; zie http://www.wi-fi.com/glossary.asp

PI = Processing Instruction ; zie http://www.microsoft.com

Pick = besturingssysteem

PICS = Platform for Internet Content Selection, specificatie voor de toevoeging van metadata aan internetpagina's, oorspronkelijk bedoeld om ouders en docenten te laten bepalen wat kinderen wel en niet mogen zien; zie http://www.w3.org/PICS

Pict = bitmap-formaat van de Macintosh; zie PCM nov 95

PictBridge = standaard om digitale camera direct aan te sluiten op een geschikte fotoprinter, via usb-kabel; zie PCM okt 03

PID = Process Identifier, door het besturingssysteem gegenereerde code voor een process (b.v. programma)

PIDL = Pointer to an item Identifier List ; zie Delphi help TWebBrowser

PIE = Pocket Internet Explorer

PIF = Program Information File, bestand met informatie hoe een DOS-programma functioneert in Windows

PIM = Personal Information Management, systeem met gekoppelde adressenboek, agenda, klok en notitieblok

Ping = systeem op internet om de verbindingen te testen; zie PCM mei 95

Ping-tijd = tijd die een signaal nodig heeft om van de server naar de computer te komen; zie Volkskrant okt 00

PIO = Programmable Input/Output; chip voor de uitwisseling van data met randapparaat, b.v. printer

PIO Mode = Standaard die de snelheid aangeeft voor de uitwisseling van data tussen mainboard en IDE-harddisk, mode 0=3,3 MB/s, 1=5 MB/s, 2=8 MB/s, 3=11 MB/s, 4=16,6 MB/s

PIP = Peripheral Interchange Program, programma van CP/M voor datacommunicatie

PIP = Picture in Picture, waarbij beelden uit twee verschillende videobronnen tegelijk bekeken kunnen worden; zie PC Magazine dec 03

Pipeline = een reeks van functionele eenheden in een processor die de instructies stap voor stap uitvoert

Pipelined burst cache = cache die per keer een heel blok doorgeeft (ca 27% sneller); zie PCM feb 96

Pipelining = techniek waarbij een processor alvast begint met het uitvoeren van een opdracht voordat de vorige opdracht is voltooid; zie PCM dec 03

Pippin = multimedia-platform voor onderwijs en entertainment; afgeleide van MacOS; zie Elektuur mrt 95

Pixar = befaamde studio voor 3D en multimedia

Pixel = een dot op beeldscherm of papier

PJL = Printer Job Language, om printer-console afstellingen en meldingen te veranderen; zie PC+ mrt 94; http://hpoj.sourceforge.net/hpoj-cvs/doc/info-protocols.html

PJTF = Portable Job Ticket Format, standaard van Adobe voor prepress related data ; zie http://www.prepressure.com/pdf/; zie ook JDF <DSearch.phtml?keyword=JDF>

PKC = Public Key Cryptography, algemene term voor versleutelen van data met een private key en een public key, zoals RSA en LUC; zie DDJ jan 93

PKC = Proactive Key Caching; techniek van Airespace voor betere beveiliging wlan; compliant with 802.11i; zie PCWorld nov 04

PLC = Programmable Logic Array, chip waarbij de functies te programmeren zijn

PLen = Protocol address length, bij ARP record; zie http://www.cis.ohio-state.edu/; zie ook ARP <DSearch.phtml?keyword=ARP>

PLL = Phased Lock Loop, techniek voor het op constante frequentie houden van een oscillator

PLM = Product Life Cycle Management ; zie http://www.dsweb.com/

Plotter = printer die in lijnen op het papier tekent, voor b.v. lijntekeningen, grafieken, snijsjablonen

Plug-in = module die de functie van een programma uitbreidt

PMA = Program Memory Area, stores track numbers and their start and stop times (for music), or sector addresses for the start of data files on a data CD; zie http://www.pctechguide.com/09cdr-rw.htm; zie ook SUA <DSearch.phtml?keyword=SUA>

PMD = Physical Medium Dependent, standaard voor de connectors voor FDDI; zie Byte jul 89

PML = Peripheral Management Language; zie http://hpoj.sourceforge.net/hpoj-cvs/doc/info-protocols.html

PMMU = Paged Memory Management Unit = geheugenbeheerder die geschikt is voor virtueel geheugen

PMP = Portable Media Player, draagbaar apparaat voor afspelen digitale audio en video; zie PCM maa 03

PNC = Prestige Network Commander; zie http://www.zyxel.com

PNF = Personal NetFinder, webserver van Apple, vervangen door Personal WebServer; zie http://www.apple.com

PNG = Portable Network Graphics, standaard voor internet-graphics, combineert de voordelen van GIF en JPEG; zie PC Tech juni 99

PnP = Plug and Play; techniek waarbij een computer zelf de aangesloten hardware herkent; zie http://www.goldenram.com

Pocket PC = besturingsysteem van Microsoft voor PDAأƒâ€¢s; zie PCM jun 00, http://www.microsoft.com/pocketpc

PoD = Printing on Demand; gepersonaliseerde brieven afdrukken op het moment dat het nodig is; zie PC+ okt 95

PoD = Publish on Demand; als Printing on Demand

Poisoned Reverse RIP = Feature to set routes learned on the same port as the transmitted RIP message an infinite distance, prevents the propagation of routes from crashed routers through the network.; zie http://www.polycom.com; zie ook RIP <DSearch.phtml?keyword=RIP>

PON = Passive Optical Network: the usual acronym for a fibre based transmission network containing no active electronics; zie http://www.adsl.com

PoP = Point of Presence, locatie van de dichtsbijzijnde node van een ISP (uw inbelpunt); zie PC Advisor feb 99

POP3 = Post Office Protocol, e-mailprotocol waarbij binnengekomen berichten direct van de internetprovider naar de eigen computer worden verplaatst; zie PCM nov 97

Portal = (bij database) blik op de gegevens van een andere database; (bij www) blik op de gegevens van een andere site

Posix = bestandssysteem; zie DDJ jul 93

POST = Power On Self Test, voorziening van BIOS om hardware van computer te testen op fouten bij opstarten

PostScript = printerprogrammeertaal van Adobe

POTS = Plain Old Telephone Service, de gewone telefoonlijn

PowerPC = processor van Apple, IBM en Motorola, de basis van de Power Macintosh; zie MacWorld mrt 94

PPC = Parallel Poll Configure, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85

PPC = PowerPC, processor-range van Apple, gebaseerd op RISC-technology

PPC = Palm-sized PC

PPD = PostScript Printerfile Description

PPGA = Plastic Pin Grid Array, processor behuizing voor Intel Celeron met Socket 370-aansluiting; zie PCM feb 99; zie ook SEPP <DSearch.phtml?keyword=SEPP>

Ppi = Pixels per inch, aanduiding voor de resolutie van een beeld, zoals dat van de scanner afkomt; zie Pc Pro apr 00; zie ook Dpi <DSearch.phtml?keyword=Dpi>

PPP = Point-to-Point Protocol, communicatie met internet-server via modem en telefoonlijn; zie PC+ mrt 94, nov 94

PPP/MP = PPP Multilink Protocol, combineert meerdere أƒ”lijnenأƒâ€¢ in een enkele verbinding; zie ook Multilink <DSearch.phtml?keyword=Multilink>, PPP <DSearch.phtml?keyword=PPP>

PPPoE = Point-to-Point Protocol over Ethernet; zie http://www.macworld.com

PPR = Product, Process, Resource; model voor bedrijfsvoering; zie http://www.dsweb.com/

PPTP = Point-to-Point Tunneling Protocol, netwerkprotocol, wordt gebruikt door VPN; zie PCM sep 99

PPU = Parallel Poll Unconfigure, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85

Pragma = programmeertaal; zie http://www.logicalbusiness.com

PRAM = Parameter RAM, CMOS RAM van Apple die gebruikt wordt om systeemgegevens te bewaren wanneer de computer uit staat.

PReP = PowerPC Reference Platform, standaard om PowerPC-systemen met elkaar te koppelen; zie MacWorld maa 94

PRI = Personeelsregistratie en informatiesysteem; zie PC+ apr 93

PRI = Primary Rate Interface, a type of ISDN service designed for larger organizations, includes 23 B-channels (30 in Europe) and one D-Channel; in contrast, BRI, which is designed for individuals and small businesses, contains just two B-channels and one D-channel; zie www.webopeadia.com; zie ook BRI <DSearch.phtml?keyword=BRI>

Printserver = hardware: apparaat om 1 of meer printers op een netwerk aan te sluiten; software: programmatuur om printtaken af te handelen

ProDOS = opslagformaat voor diskettes, gebruikt in Apple II

PROM = Programable Read-Only Memory, geheugen dat eenmalig geschreven kan worden en daarna alleen gelezen; zie http://www.goldenram.com

Property = variabele van een object

Proxy = cache voor internetpagina's, soms ook tegelijkerijd firewall

Proxy = scheme-based prototyping language; zie DDJ maa 93

PSD = bitmap-formaat van PhotoShop; zie PCM nov 95

PSec = ?, beveiligingsprotocol; zie PCM sep 99

Pseudocode = programmeertaal tussen programma en processor in

Pseudocolor = X-server bepaalt schermkleur via een index in een kleurentabel; zie PC+ nov 92

Pseudomachine = programma dat pseudocode uitvoert, b.v. om processor te simuleren

PSK = Pre-Shared Key, home mode van WPA, allows the use of a manually entered key; zie http://www.wi-fi.org; zie ook WPA <DSearch.phtml?keyword=WPA>

PSP = extensie voor PaintShop pro graphics

PTA = Personal Trust Agent , techniek van VeriSign voor digitale beveiliging van on-line gegevens; zie Emerce Webwatch jan 00

PtMP = Point-to-Multi Point, netwerk met ster-topologie; zie ook PtP <DSearch.phtml?keyword=PtP>

PtP = Point-to-Point, netwerk tussen twee nodes; zie ook PtMP <DSearch.phtml?keyword=PtMP>

PTP = Picture Transfer Protocol; protocol introduced in Windows XP to ease the transfer and discovery of images from digital cameras.; zie http://www.directionsonmicrosoft.com/sample/DOMIS/update/2004/10oct/1004mpumsf_sb.htm; zie ook MTP <DSearch.phtml?keyword=MTP>

PTP/IP = Picture Transport Protocol over IP; protocol van Nikon voor draadloos uitwissellen van fotoأƒâ€¢s; zie http://www.dpreview.com/news/0409/04091301nikonptpip.asp

Public Domain = aanduiding voor programmatuur die vrij gebruikt mag worden

PUK = Personal Unblocking Key; wachtwoord van de SIM-kaart op een mobiele telefoon; zie ook IMEI <DSearch.phtml?keyword=IMEI>

PUP = Product UPgrade; software upgrade; zie Pc pro okt 02; zie ook CUP <DSearch.phtml?keyword=CUP>, LUP <DSearch.phtml?keyword=LUP>, VUP <DSearch.phtml?keyword=VUP>

PURL = Persistent Uniform Resource Locator. Functionally, a PURL is a URL. In Web parlance, this is a standard HTTP redirect. ; zie http://purl.oclc.org/; zie ook URL <DSearch.phtml?keyword=URL>

PVA = Paterned Vertical Alignment, techniek van Samsung voor betere kijkhoek bij lcd-schermen; zie PCM apr 04

PVC = Permanent Virtual Circuit

PVM = Passthru VM, netwerk van IBM voor remote login; zie PCM jul 87; zie ook VNet <DSearch.phtml?keyword=VNet>

PVM = Parallel Virtual Machine, techniek van Oak Ridge National Laboratories voor het parallel verwerken van programmatuur in een multiprocessing omgeving; zie PC+ nov 92

QAM = Quadrature Amplitude Modulation; draagolf transporteert signaal dat zowel in amplitude als in fase varieert; zie PCM mrt 95

QAS = Quick Arbitration and Selection; techniek om de overhead te verminderen bij meerdere devices op een bus; zie Pc Pro jan 03

QBE = Query By Example, zoekmogelijkheid op database, gebruiksvriendelijk

QNX = modular OS; zie DDJ mei 94

QoS = Quality of Service; voorrang in het netwerk voor bepaalde toepassingen; zie Network news jun 97

Qt = Softwarelibrary van TrollTech voor widgets, basis van KDE; zie PCM okt 00; zie ook widgets <DSearch.phtml?keyword=widgets>, KDE <DSearch.phtml?keyword=KDE>

Quarterpel = techniek bij digitale video om op een geavanceerde manier bewegingen te detecteren, geeft betere kwaliteit beeld; zie PCM jan 04

Quartz = deel van MacOS X dat zorgt voor weergeven tweedimensionale objecten; zie MacFan mei 01

Qubit = Quantum bit; zie Pc Plus mei 03

Query = zoekopdracht op database

Queue = wachtrij

QuickDraw = systeemprogrammatuur van Apple voor beeldverwerking; zie MacTutor dec 90

QuickTime = techniek van Apple voor multimedia toepassingen; zie http://www.quicktime.apple.com

R-DST = Rotating Head Digital Storage Tape, systeem van Gigatape voor grote dataopslag op tapes; zie PCM jan 90 R10000 = processorchip van Mips; bedoeld voor zware servertoepassingen; verschillende instructies gelijktijdig bewerken; met Andes-architectuur; zie PCM jan 95 RA = Registrerende Authoriteit, financiEle instelling waar gebruik kan worden gemakt van I-Pay; zie PCM dec 99; zie ook CA <DSearch.phtml?keyword=CA>, en <DSearch.phtml?keyword=en>, TTP <DSearch.phtml?keyword=TTP> RAD = Rappid Application Development, programmeeromgeving om snel kant-en-klare applicaties te genereren RADIUS = Remote Access Dial-In User Service, protocol for providing centralized user authorization, authentication, and accounting services for remote access networks based on PPP; zie http://www.ietf.com/ RADSL = Rate Adaptive ADSL: a version of ADSL where the modems test the line at start up and adapt their operating speed to the fastest the line can handle; zie http://www.adsl.com RAID = Redundant Array of Independent Disks; techniek voor veilige data-opslag op harddisks; zie Network news jun 97 RAID = Redundant Array of Inexpensive Disks, batterij goedkope harddisks die data meervoudig opslaan;

Level 0: opsplitsing van bestanden over meer schijven

Level 1: diskmirroring

Level 2: mirroring met foutcorrectie

Level 3: bewaart alleen pariteitsgegevens op extra disk

Level 4: pariteitsgegevens zonder opsplitsing

Level 5: bestanden niet opgesplitst, pariteitsgegevens wel

; zie PC+ aug 93 RAM = Random Access Memory, geheugen waaruit gelezen en in geschreven kan worden; zie http://www.goldenram.com; zie ook DRAM <DSearch.phtml?keyword=DRAM>, EDRAM <DSearch.phtml?keyword=EDRAM>, EDO <DSearch.phtml?keyword=EDO> RAM = Remote Access Multiplexer; zie www.alcatel.com RAMDAC = Random Access Memory Digital to Analog Converter, chip die op VGA-kaart het digiatle signaal omzet naar analoog; zie C|Net.com RamNet = draadloos datanetwerk van Ram Mobile Data; zie PCM mei 94 RAND License = Reasonable and non-discriminatory; licentie voor het gebruik van internetcomponenten; betekent dat je voor alles en nog wat moet gaan betalen; zie http://www.w3.org/TR/patent-policy/#def-RAND RAR = Compressieformaat van Rarsoft; zie http://www.rarsoft.com/ RARP = Reverse Address Resolution Protocol, wordt samen met ARP gebruikt om een internetadres te vinden; zie http://www.cis.ohio-state.edu/; zie ook ARP <DSearch.phtml?keyword=ARP> RAS = Remote Access Service, protocol voor mobiel werken, met modem inbellen op hoofdcomputer; zie PCM jul 94, PC+ apr 96 RAT = Remote Access Trojan, virus die op afstand bestuurd wordt; zie PC pro 02 RAT = Remote Administration Tool, programma voor besturing pc op afstand, maakt van een computer een server die vanaf een remote client bereikbaar is; zie PCM nov 03 Rate control = techniek die zender en ontvanger laat bepalen hoeveel beeldinformatie ze willen vrijgeven of zien, gebruikt in Jpeg2000; zie PCM dec 00 Ray-tracing = het door berekeningen op beeldpuntniveau samenstellen van beelden op het scherm; zie PCM feb 90 RBL = Realtime Blackhole List, zwarte lijst van servers van MAPS; zie PCM jan 00 RCE = Regional Coding Enhancement, beveiliging voor DVD; zie PCM okt 01 RCGI = Remote Common Gateway Interface; difference between CGI and RCGI is that CGI code spawns off a process per user request while RCGI code resides in memory and communicates with the HTTP service via TCP/IP; zie www.compaq.com RCW = Runtime Callable Wrapper; zie PC pro okt 02 RD = Receive Data, indicator op modem wanneer data wordt ontvangen; zie ook SD <DSearch.phtml?keyword=SD> RDC = Remote Desktop Connection RDD = Replaceable Database Driver, systeem voor uniforme benadering van; zie Data Based Advisor mrt 95 RDF = Resource Description Framework, a graph-based model for describing Internet resources (like web pages and email messages), and how these resources relate to one another; zie http://www.mozilla.org/rdf/doc; http://www.w3.org/RDF/ RDM = Relational Document Manager, systeem van Interleaf voor beheer complexe documenten in relationele database; zie Software Magazine jan 93 RDO = Remote Data Objects, techniek van Microsoft om databases op andere computers te benaderen; zie http://www.microsoft.com RDP = Remote Desktop Protocol, protocol voor server-based computing (met terminals), max 256 kleuren; zie PCM jul 01 RDRAM = Rambus DRAM, zeer snel geheugen op 800 MHz; zie Windows Sources apr 98; zie ook Rimm <DSearch.phtml?keyword=Rimm> RDS = Remote Data Services; zie MSJ mar 00 Real mode = modus van Windows voor compatibiliteit met 8-bits processors en max 1 MB geheugen; zie PCM sep 90; zie ook standard <DSearch.phtml?keyword=standard>, mode <DSearch.phtml?keyword=mode>, en <DSearch.phtml?keyword=en> Real32 = besturingssysteem van Digital Research, voorheen Concurrent DOS; zie PC pro apr 00 Record = rij in een tabel, de bij elkaar horende velden van een object Red Book = CD-DA (=Digital Audio); zie PC+ okt 93 Reflected multicast stream = a stream from one source that is broadcast to viewers as a series of unicasts; used by online news networks; zie http://www.apple.com; zie ook unicast <DSearch.phtml?keyword=unicast>, stream <DSearch.phtml?keyword=stream>, multicast <DSearch.phtml?keyword=multicast> Refresh rate = verversingsfrequentie bij geheugenchips; DRAM moet periodiek ververst worden anders gaat de inhoud verloren; zie http://www.newerram.com Registry = database met systeeminformatie van Windows, bestaat uit SYSTEM.DAT en USER.DAT REM = Remark, opmerking REN = Remote Enable, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85 Replicatie = gegevens bijwerken tussen meer databases, b.v. tussen database op notebook en; zie DB/M sep 94 Replicator = (port-replicator), apparaat dat extra poorten (aansluitingen) biedt, universeel toepasbaar i.t.t. docking-station; zie PCM dec 00 Repository = database met systeemgegevens van een database; zie http://www.sunet.se Resolutie = oplossend vermogen, aanduiding voor de scherpte van een bitmap in pixels per inch Resource = opslagruimte in een bestand voor metagegevens, iconen, dialoogvensterbeschrijvingen, etc. (Apple); alle mensen en materiaal in een bedrijf (management); verzameling hulpcomponenten van een programma (Borland); verzameling sites op internet inclusief afbeeldingen, teksten, etc. (internet) RET = Resolution Enhancement Technology, techniek van HP om afdrukscherpte op te peppen; zie PC+ nov 92 Rexx = procedurele programmeertaal, vereist interpreter; goede uitbreidmogelijkheden: kan c-functies toevoegen, kan ook DLL's gebruiken; zie DDJ dec 93 RF = Radio Frequency RFC = Request For Comment, systeem van IETF voor voorstellen voor internetstandaarden; zie PC Plus mei 99 RFC 1288 = Finger protocol RFC 1631; zie NAT RFC 2131; zie DHCP RFC-821 = beschrijft mail-protocol; zie http://www.faqs.org/rfcs RFID = Radio Frequency identification, op afstand uitleesbare radiografische streepjescode; zie PCM dec 03 RGB = Rood-Groen-Blauw, signaal waarbij de kleur is opgebouwd uit een rood, een groen en een blauw component, gebruikt bij beeldschermen; zie ook CMYK <DSearch.phtml?keyword=CMYK> RIB = formaat van render- en modelbestanden van pixar; zie PCM nov 95 RIF = Routing Information Field; zie PC+ mrt 94 RIFF = bitmap-formaat van Letraset; zie PCM nov 95 Rijndael = beveiligingsalgoritme, ook bekend als AES, zeer veilig, vergt weinig processorcapaciteit; zie PCM jul 03; zie ook AES <DSearch.phtml?keyword=AES> RIMM = Rambus In Line Memory Module; voor RDRAM; zie Windows Sources apr 98; zie ook RDRAM <DSearch.phtml?keyword=RDRAM> RIN = Research InterNet, netwerk van Xerox; zie PCM jul 87; zie ook XIN <DSearch.phtml?keyword=XIN> RIP = Remote Imaging Protocol, protocol om met afbeeldingen en buttons te werken op een BBS; zie Modem Magazine jun 95 RIP = Routing Information Protocol, Internet protocol used to exchange routing information within a system; zie http://www.polycom.com RIP = Raster Image Processor RISC = Reduced Instruction Set Computer, type processor waarbij door vermindering van het aantal instructies de efficientie wordt verhoogd; zie PC Advisor feb 99; zie ook CISC <DSearch.phtml?keyword=CISC> RiscOS = besturingssysteem van Acorn RLAN = Radio LAN; zie PC Pro okt 02 RLCD = Reflective Liquid Crystal Display; zie http://www.motorola.com RLE = Right to Left Embedding; Unicode control code; zie Unicode Standard RLM = Right to Left Mark; Unicode control code; zie Unicode Standard RLO = Right to Left Override; Unicode control code; zie Unicode Standard RM = RealMedia video formaat voor internet, zeer goede compressie, lage kwaliteit; zie PC Plus jul 00 RMI = Remote Method Invocation, enables the programmer to create distributed Java technology-based applications, in which the methods of remote Java objects can be invoked from other Java virtual machines; zie http://www.j2ee.com/ RMS = Resource Management System, besturingssysteem van Datapoint; zie http://www.datapoint.com RMS = Windows Rights Management Services, systeem om rechten toe tekennen voor beheer documenten; zie PCM jan 04 RO = Remote Office Roaming = systeem waarbij profile op een centrale server wordt opgeslagen en onafhankelijk van de computer waarop wordt ingelogd werkt; zie PCM jan 00 Robot = A robot is a program that automatically traverses the Web's hypertext structure by retrieving a document, and recursively retrieving all documents that are reference; zie info.webcrawler.com/mak/projects/robots/faq.html ROM = Read Only Memory, geheugen waarvan alleen gelezen kan worden; zie PC Advisor feb 99; zie ook CD-ROM <DSearch.phtml?keyword=CD-ROM>, RAM <DSearch.phtml?keyword=RAM> Router = interface tussen twee netwerken, maakt het mogelijk gegevens met andere netwerk uit te wisselen; zie pcm okt 94 RPC = Remote Procedure Call, procedure die wordt aangeroepen op een andere computer, basis van Distributed Processing; zie Byte jul 89 RPC = Remote Procedure Call, methode bij replicatie; zie DB/M sep 94 RPC = Remote Procedure Call, functie bij RAS; zie PC+ apr 96 RPC1 = Regioprotectie bij DVD; zie PCM okt 01 RPC2 = Regioprotectie bij DVD, opvolger RPC1; zie PCM okt 01 RPG = Role Playing Game; zie PC Format aug 00 RPM = Red Hat Package Manager, systeem om Linux programmaأƒâ€¢s snel en degelijk te installeren; zie PCM okt 00 RQL = Relational Query Language, kloon van SQL om naam-rechten met IBM te vermijden, tot 1984; zie PC Techniques okt 93 RRAS = Routing and Remote Access Services, uitbreiding RAS van Microsoft voor Windows NT; zie http://www.microsoft.com/; zie ook RAS <DSearch.phtml?keyword=RAS> RS = Remote Scripting; zie MSJ mar 00 RS = Record Seperator; Unicode control code; zie Unicode Standard RS-170 = connector voor composite video RS-232 = standaard voor seriele aansluiting RSA = standaard voor encryptie van data; genoemd naar de makers Rivest, Shamir en Adelman; zie PC+ okt 92 ,PCM apr 96 RSCS = Remote Spooling and Communications Subsystem, netwerk van IBM voor bestandsoverdracht; zie PCM jul 87; zie ook VNet <DSearch.phtml?keyword=VNet> RSI = Repetive Strain Injury, verwonding als gevolg van overbelasting door herhaalde bewegingen; zie PCM feb 90 RSS = RDF Site Summary, Rich Site Summary, Really Simple Syndication, techniek om inhoud van een website te kunnen gebruiken in andere websites, maakt gebruik van XML; toepssing hiervan heet rss-feed; zie PCM dec 03; zie ook RDF <DSearch.phtml?keyword=RDF> RSVP = Resource Reservation Protocol; reservering van bandbreedte op een netwerk; zie Network News jun 97 RSX = Realistic Sound Extensions; technologie van Intel voor hifi-geluid op internet RT = RealTime RTC = Real Time Clock, interne klok in de computer RTF = Rich Text Format, opslagformaat van Microsoft voor tekstdocumenten, platform-onafhankelijk; zie PC Techniques feb 93, http://www.microsoft.com RTMK = realtime microkernel, portable across platforms ranging from PCs to DSPs; zie DDJ mei 94 RTMP = Routing Table Maintenance Protocol; zie PC+ mrt 94 RTP = Reservation Transfer Protocol; reservering van bandbreedte op een netwerk; zie Network News jun 97 RTP = Real-Time Transport Protocol; zie http://www.apple.com RTS = Request To Send; signaal van computer naar modem; zie PCM jul 97; zie ook CTS <DSearch.phtml?keyword=CTS> RTS = Real Time Strategy, strategiespel waarin de actie continue plaats vindt; zie PCM okt 02; zie ook FPS <DSearch.phtml?keyword=FPS> RTSP = Real-Time Streaming Protocol; zie http://www.apple.com; zie ook streaming <DSearch.phtml?keyword=streaming> RTTI = Runtime Type Identification, in een objectgeoriأƒآ«nteerde programmeertaal, zoals C++; zie WinTech feb 94

S-Frame = Supervisory frame; one of three SDLC frame formats; zie http://www.cisco.com; zie ook SDLC <DSearch.phtml?keyword=SDLC>

S-Spline = algoritme om afbeeldingen te vergroten; zeer goed; zie PCM jun 03

S/P DIF = Sony/Pgilips Digital Interface; standaardaansluiting om geluidsinformatie van het ene apparaat naar het andere over te brengen zonder analoog-naar-digitaal of omgekeerd te converteren; zie pcm nov 01

S/WIM = Subscriber Wireless Identity Module, module bij GPRS waarin digitaal certificaat (digitale handtekening) wordt opgeslagen; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-598-record_id-53271-src_id-385,00.html; zie ook WPKI <DSearch.phtml?keyword=WPKI>

SAA = System Application Architecture, systeem van IBM voor integratie pc's met minicomputers en mainframes; zie http://www.ibm.com

SAC = Single Attached Concentrator; FDDI or CDDI concentrator that connects to the network by being cascaded from the master port of another FDDI or CDDI concentrator; zie http://www.cisco.com

SACD = Super Audio CD; zie ook CD-DA <DSearch.phtml?keyword=CD-DA>

SafeAudio = Audio CD protection developed by Macrovision, that protects a cd from ripping by disturbing the error correction codes; zie http://www.cdfreaks.com/document.php3?Doc=48

SAM = Security Accounts Manager van Windows NT, often referred to as the directory database

SAN = Storage Area Network, systeem bestaande uit veel harddisks en een intelligente controller, doorgaans via speciale snelle verbinding verbonden met server, b.v. Exchange Server; zie windows2000 magazine, jan 01

SAO = Session At Once, techniek bij cd-recorders; zie http://www.philips.com/

SAP = Systemanalyse und Programmentwicklung, administratief programma oorspronkelijk van ibm; zie http://www.sap.de

SAP = Service Access Point; field defined by the IEEE 802.2 specification that is part of an address specification; thus, the destination plus the DSAP define the recipient of a packet; the same applies to the SSAP; zie http://www.cisco.com; zie ook SSAP <DSearch.phtml?keyword=SSAP>

SAP = Service Advertising Protocol; IPX protocol that provides a means of informing network clients, via routers and servers, of available network resources and services; zie http://www.cisco.com; zie ook IPX <DSearch.phtml?keyword=IPX>

SAPI = Speech Application Programmers Interface, API voor spraaktoepassingen, onderdeel van VisualStudio.Net; zie PCM sep 00

SAR = Segmentation And Reassembly; one of the two sublayers of the AAL CPCS, responsible for dividing (at the source) and reassembling (at the destination) the PDUs passed from the CS; zie http://www.cisco.com; zie ook AAL <DSearch.phtml?keyword=AAL>, CPCS <DSearch.phtml?keyword=CPCS>

SAS = Single Attachment Station; device attached only to the primary ring of an FDDI ring. Also known as a Class B station. Compare with DAS; zie http://www.cisco.com; zie ook DAS <DSearch.phtml?keyword=DAS>

SAS = Statically Assigned Socket; socket that is permanently reserved for use by a designated process; in an AppleTalk network, SASs are numbered 1 to 127; they are reserved for use by specific socket clients and for low-level built-in network services; zie http://www.cisco.com

Sata II = set uitbreidingen op Sata; o.a. dynamische rotatiesnelheid van de schijf en Native Command Queueing voor hogere performance bij multithreading; zie PCM sep 04; zie ook Sata <DSearch.phtml?keyword=Sata>

SATA, Serial ATA = seriأƒآ«le versie van ATA, werkt met 7-aderige kabel, snelheid 1 Gbit/s (vergelijkbaar met UDMA/100); zie pcm nov 01, http://developer.intel.com; zie ook ATA <DSearch.phtml?keyword=ATA>

Satan = Security Administrator Tool for Analyzing Networks; tool voor het onderzoeken van zwakke plekken in een netwerk; zie PC+ mei 95

Saturation = Saturation describes the hue's purity. A color with a saturation of 100% is bright and vivid, and a color with a saturation of 0% is a shade of grey.; zie PaintShop Pro help

Save under = X-server onthoudt vensterinhoud als venster door ander venster overlapt wordt; zie PC+ nov 92

SAX = Simple API for XML, event-based API specification; zie MSDN mei 00; zie ook DOM <DSearch.phtml?keyword=DOM>

SBR = Spectral Band Replication; techniek om geluid met hogere frequenties efficiأƒآ«nt te decoderen; wordt gebruikt in MP3Pro; zie pcm nov 01

SBus = standaard voor systeembus tussen processor en I/O; wordt o.a. gebruikt in Sun SPARC-based workstations; zie http://www.sun.com/

SCC = Serial Communications Controller, schakeling voor seriأƒآ«le communicatie

SCCP = Signaling Connection Control Part; Trillium software that supports routing and translation and management functions and data transfer without logical signaling connections; zie http://www.cisco.com

Schema = describes how a structured data file (database) is built

SCL = Spam Confidence Level, code die de waarschijnlijkheid van spam aangeeft (1=geen 10=wel); zie PcPro aug 04; zie ook spam <DSearch.phtml?keyword=spam>

SCL = Scanner Control Language, van HP; zie http://hpoj.sourceforge.net/hpoj-cvs/doc/info-protocols.html

SCM = Service Control Manager van Windows NT; zie DDJ mei 94

SCM = Supply Chain Management, beheer van toeleveringsketens; zie Computable mei 99 (http://www.computable.nl/)

SCMS = Serial Copy Management System, systeem voor kopieerbeveiliging; wordt gebruikt op memory-stick; zie http://www.sony.com

SCP = Secure Cryptographic Processor; chip t.b.v. encryptie; zie PC pro okt 02

SCP = Service Control Point; element of an SS7-based Intelligent Network which performs various service functions, such as number translation, call setup and teardown, etc; zie http://www.cisco.com

SCR = Sustainable Cell Rate; parameter defined by the ATM Forum for ATM traffic management. For VBR connections, SCR determines the long-term average cell rate that can be transmitted. ; zie http://www.cisco.com; zie ook VBR <DSearch.phtml?keyword=VBR>

Script X = multimedia scripttaal voor PC's, Mac, Unix; zie PC+ mei 93

Scriptlet = overlaid pages that remain a separate entity from the main HTML document; zelfstandige component, geschreven in DHTML, complement van Behavior; zie MSDN mei 00

SCSI = Small Computer System Interface; aansluiting voor meerdere apparaten (harddisk, e.d) op een computer; zie PCM jun 94; zie ook Fast <DSearch.phtml?keyword=Fast>, SCSI <DSearch.phtml?keyword=SCSI>, Wide <DSearch.phtml?keyword=Wide>

SCTE = Serial Clock Transmit External; timing signal that DTE echoes to DCE to maintain clocking; designed to compensate for clock phase shift on long cables; zie http://www.cisco.com

SD = Send Data, indicator op modem wanneer data wordt verzonden; zie ook RD <DSearch.phtml?keyword=RD>

SD Card, SD-Card = Secure Digital geheugenkaart, met SDMI beveiligde MulitMediaCard; zie PCM okt 01

SDC = Selected Device Clear, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85

SDF = System Data Format, formaat voor opslag van data: strings are separated by commas or spaces, and optionally enclosed in double quotes (Borland)

SDH = Synchronous Digital Hierarchy, Europese standaard voor hoge snelheids netwerk; snelheid 155.52 Mbps; zie PC+ sep 92

SDI = Single Document Interface, Windows-applicatie met 1 venster; zie ook MDI <DSearch.phtml?keyword=MDI>

SDLC = Synchronous Data Link Control; SNA data link layer communications protocol; bit-oriented, full-duplex serial protocol that has spawned numerous similar protocols, including HDLC and LAPB ; zie http://www.cisco.com; zie ook SNA <DSearch.phtml?keyword=SNA>, HDLC <DSearch.phtml?keyword=HDLC>, LAPB <DSearch.phtml?keyword=LAPB>

SDLT, SuperDLT = Super Digital Linear Tape; variant of DLT technology that makes it possible to store upwards of 100 GB on a single cartridge and can transfer data at speeds of up to 10 megabytes per second; zie http://www.hp.com/; zie ook DLT <DSearch.phtml?keyword=DLT>

SDM = System Development Method, methode en technieken voor de ontwikkeling van informatiesystemen

SDMA = Spatial Division Multiple Access, a complement (not an alternative) to CDMA and TDMA, this technology increases the number of users that can access an existing wireless phone or data system by exploiting the spatial characteristics of the channel itself through highly developed implementation of an intelligent antenna system's capabilities for receiving and transmitting; zie http://www.arraycomm.com/glossary.html; zie ook CDMA <DSearch.phtml?keyword=CDMA>

SDMI = Secure Digital Music Initiative, codeertechniek voor MP3; zie PCM jan 00

SDR = Single Data Rate, alle geheugen die nog geen DDR is; zie PC Plus jul 00; zie ook DDR <DSearch.phtml?keyword=DDR>

SDRAM = Synchronous Dynamic RAM, gesynchronyseerd met de systeemklok, sneller dan DRAM; zie ook SGRAM <DSearch.phtml?keyword=SGRAM>

SDSL = Symmetric Digital Subscriber Line: HDSL plus POTS over a single telephone line. This name has not been adopted by a standards group, but is being discussed by ETSI; zie http://www.adsl.com

SDSL = Single-Line Digital Subscriber Line: one of four DSL technologies; delivers1.544 Mbps both downstream and upstream over a single copper twisted pair (max 3 km); zie http://www.cisco.com; zie ook <DSearch.phtml?keyword=DSL>

SDSU = SMDS DSU; DSU for access to SMDS via HSSIs and other serial interfaces; zie http://www.cisco.com

SDU = Service Data Unit; unit of information from an upper-layer protocol that defines a service request to a lower-layer protocol; zie http://www.cisco.com

SEAL = Simple and Efficient AAL. Scheme used by AAL5 in which the SAR sublayer segments CS PDUs without adding additional fields; zie http://www.cisco.com; zie ook AAL <DSearch.phtml?keyword=AAL>

SEC = Single Edge Contact; printplaatje waarbij alle aansluitingen aan een kant zitten, bedoeld voor hoogfrequente signalen; zie PCM apr 97

SECC = Single Edge Contact Catridge, aanduiding voor processor-aansluiting waarbij de contacten aan een kant zitten; zie PCM feb 00; zie ook SEC <DSearch.phtml?keyword=SEC>, PGA <DSearch.phtml?keyword=PGA>, SEPP <DSearch.phtml?keyword=SEPP>

Sector = deel van een track op een opslagmedium; een harddisk is onderverdeeld in tracks die is onderverdeeld in sectoren

Secure MP3 = codeertechniek voor MP3; zie MacFan mrt 00

Self refresh = type geheugen die zichzelf ververst en geen refresh signaal nodig heeft zoals standaard geheugen, www.newerram.com

Semaphore = signaal dat een thread doorgeeft aan een andere thread; zie PC Techniques jun 93

SEPP = Single Edge Processor Package; processor-behuizing voor Intel Celeron met Slot1-aansluiting; zie PCM feb 99; zie ook PPGA <DSearch.phtml?keyword=PPGA>

SERCnet = Science Engineering Research Council Network, vroeger netwerk tussen Britse universiteiten, in 1977 vervangen door JAnet; zie PCM jul 87; zie ook JAnet <DSearch.phtml?keyword=JAnet>

Serendipiteit = de gave om door puur toeval heerlijke ontdekkingen te kunnen doen; zie emnet 4 94

Serial AGP, Serieel AGP = seriأƒآ«le versie van AGP; zie pcm nov 01, http://developer.intel.com; zie ook AGP <DSearch.phtml?keyword=AGP>

Seriele poort = aansluiting waarbij data via een signaal achter elkaar wordt verzonden; trager dan parallel maar minder kabel nodig

Server Push = server sends new parts of page to the client, using a multipart MIME type called "multipart/x-mixed-replace";; zie DDJ nov 95; zie ook client <DSearch.phtml?keyword=client>, pull <DSearch.phtml?keyword=pull>

SET = Secure Exchange Transaction, protocol voor veilige on-line transacties; zie PC Plus okt 99

SF = Super Frame; common framing type used on T1 circuits; consists of 12 frames of 192 bits each, with the 193rd bit providing error checking and other functions; superseded by ESF, but is still widely used; also called D4 framing; zie http://www.cisco.com; zie ook ESF <DSearch.phtml?keyword=ESF>

SFA = Sales Force Automation, automatisering van het verkooptraject; zie Computable mei 99 (http://www.computable.nl/)

SFC = System File Checker, taak van Windows 2000 die systeembestanden controleert bij opstarten; zie PC Pro dec 99

SFF = Small Form Factor, aanduiding voor pc-kast met veel kleinere afmetingen dan mini-tower

SFT = System Fault Tolerance, systeem voor het minimaliseren van gegevensverlies; zie Byte jul 89

SFX = SelF eXtracting, aanduiding voor een zelfuitpakkend RAR-archief; zie http://www.rarsoft.com; zie ook RAR <DSearch.phtml?keyword=RAR>

SG = Storage Group; zie windows2000 magazine, jan 01

SGCP = Simple Gateway Control Protocol; controls Voice over IP gateways by an external call control element (called a call-agent); this has been adapted to allow SGCP to control switch ATM Circuit Emulation Service circuits ; zie http://www.cisco.com

SGMP = Simple Gateway Monitoring Protocol; network management protocol that was considered for Internet standardization and later evolved into SNMP; zie http://www.cisco.com; zie ook SNMP <DSearch.phtml?keyword=SNMP>

SGRAM = Synchronous Graphics RAM, vergelijkbaar met SDRAM, met extra blok-lees/schrijf-functies voor snellere beeldverwerking; zie PCM okt 96

SHA = Secure Hash Algorithm, algoritme voor beveiliging van gegevens; zie DDJ apr 94

Shareware = software die vrij verspreid en uitgetest mag worden en pas bij gebruik betaald moet worden; zie ook www.shareware.com <DSearch.phtml?keyword=www.shareware.com>

SHN = SHorteN, muziekformaat (audio codec) , lossless compression; zie macworld jun 04

Shoot-أƒâ€¢em-up, Shooter = schietspel waarbij onderscheid bestaat tussen first person shooter met het perspectief vanuit de schietende held zoals Quake, en third person shooters zoals Tomb Raider; zie Volkskrant okt 00

SHS = extensie voor Windows Scrapbookobject; let op: er zijn virussen die hier gebruik van maken; zie http://www.zdnet.com/zdhelp/stories/main/0,5594,2589934,00.html

SHTML = Smart HTML, internet scripttaal, voegt extra commandoأƒâ€¢s toe aan HTML

SHTTP = Secure Hypertext Transfer Protocol, protocol voor beveiliging van WWW op Internet; zie PC+ mrt 95

SID = Service ID: a number that defines (at the MAC sublayer) a particular mapping between a cable modem (CM) and the CMTS; zie http://www.cisco.com

SIF = Setup Instruction File, extensie voor bestand met instructies om automatisch een setup uit te voeren, ook genoemd Answer File; zie http://winxp.bink.nu/

SIM = Subscriber Identity Module, chipcard met uniek nummer in mobiele telefoon; zie http://www.qualcomm.com/

SIM = Set Initialization Mode; zie http://www.cisco.com

SIMD = Single Instruction Multiple Data; de mogelijkheid om per instructie meerdere datavelden te verwerken

SIMM = Single In-line Memory Module, een module met aan een kant een rij contacten en met verscheidene geheugen-chips erop; zie http://www.goldenram.com; zie http://www.goldenram.com; zie ook RAM <DSearch.phtml?keyword=RAM>, DIMM <DSearch.phtml?keyword=DIMM>, SO <DSearch.phtml?keyword=SO>

Simon = eerste PC, werkte met relais, 1950; zie Personal Computer Milestones

single-tiered = aanduiding voor applicatie die lokale أƒ”eigenأƒâ€¢ databasebestanden gebruikt, zoals dBase; zie ook two-tiered <DSearch.phtml?keyword=two-tiered>

SIO = Saturn IO, chip van Intel voor IDE; zie http://www.openvms.compaq.com/wizard/openvms_faq.html

SIP = Session Initiation Protocol; gebruikt bij VoIP; zie PCWorld mei 04; zie ook VoIP <DSearch.phtml?keyword=VoIP>

SIP = SMDS Interface Protocol; used in communications between CPE and SMDS network equipment.; allows the CPE to use SMDS service for high-speed WAN internetworking; zie http://www.cisco.com; zie ook SMDS <DSearch.phtml?keyword=SMDS>

SIP = Serial Interface Processor; zie http://www.cisco.com

SIS = Single Instance Storage, technology in Microsoft Exchange waardoor een object dat meer keer wordt gebruikt toch maar een keer wordt opgeslagen; zie PC Pro apr 00

SIT = StuffIt archief, gecomprimeerd bestandsformaat op de Macintosh

Site = www.ming-automatisering.nl

skin = bestand waarmee het uiterlijk van een programma kan worden aangepast; zie ook Theme <DSearch.phtml?keyword=Theme>

Skip list = een linked list met om de zoveel nodes een pointer naar een node een eind verder; sneller dan een linked list, beter updateable dan een binary tree; zie DDJ jan 94

SLA = Site Level Aggregator; instantie die adressen uitgeeft bij IPv6, 16 bits; zie ook NLA <DSearch.phtml?keyword=NLA>

SLC = Signaling link code. Code that identifies a linkset; zie http://www.cisco.com

SLD = Second Level Domein, subdivision within a TLD; zie Pc Plus mei 03; zie ook TLD <DSearch.phtml?keyword=TLD>

SLDRam = SyncLink Ram; zie http://www.sldram.com, zie PCM apr 00

SLE-control = Single Line Edit-control; zie ook MLE <DSearch.phtml?keyword=MLE>

SLES = Suse Linux Enterprise System; Linux-versie van Novell; zie PCWorld nov 04

SLI = Scan Line Interleave, truc om twee grafische kaarten in tandem te zetten; zie PCM jun 99

SLIP = Serial Line Interface Protocol, standaard voor verbinding met ISP via telefoonlijn; zie PC Advisor feb 99

Slot1 = pin-aansluiting van Pentium II-processor; zie ook Socket <DSearch.phtml?keyword=Socket>, <DSearch.phtml?keyword=7>

SMA = SubMiniature version A, connector voor RF-signalen tot 18 GHz, 50 ohm; zie http://www.amphenolrf.com/

SMAC = source MAC; MAC address specified in the Source Address field of a packet; compare with DMAC; zie http://www.cisco.com; zie ook MAC <DSearch.phtml?keyword=MAC>

SMART = zoeksysteem dat uitgaat van frequentie van woorden; zie emnet 1 94; zie ook CLARIT <DSearch.phtml?keyword=CLARIT>, en <DSearch.phtml?keyword=en>, Markof <DSearch.phtml?keyword=Markof>

SMART = Self Monitoring Analysis and Reporting Technology, a feature of EIDE where the BIOS can receive data about hard disk performance and warn if it predicts a failure is likely to occur; zie PC Advisor jun 00

SmartMediaCard = flashgeheugenmodule van Toshiba, dun; zie PCM okt 01

SMB = Server Message Block, desktop cross-platform protocol for distributed file sharing; zie http://www.thursby.com/products/dave.html; zie ook CIFS <DSearch.phtml?keyword=CIFS>

SMB = Small-to-Medium Businesses; zie ook SOHO <DSearch.phtml?keyword=SOHO>

SMDS = Switched Multimegabit Data Service. High-speed, packet-switched, datagram-based WAN networking technology offered by the telephone companies; zie http://www.cisco.com; zie ook CBDS <DSearch.phtml?keyword=CBDS>

SMF = single-mode fiber; zie http://www.cisco.com

SMI = Structure of Management Information. Document (RFC 1155) specifying rules used to define managed objects in the MIB; zie http://www.cisco.com; zie ook MIB <DSearch.phtml?keyword=MIB>

SMIL = Synchronized Multimedia Integration Language, uitbreiding op HTML voor grafische effecten, en tijd-afhankelijke elementen; zie MacWorld feb 00; zie ook www.w3 <DSearch.phtml?keyword=www.w3>, org <DSearch.phtml?keyword=org>, AudioVideo <DSearch.phtml?keyword=AudioVideo>

Smiley; zie emoticon

SMMS = Siemens Corporate Research Multimedia Mail System, systeem om video, afbeeldingen, geluid, grafieken, teksten etc aan E-mail te koppelen; zie elektuur okt 94

SMO = state machine object; zie http://www.cisco.com

SMP = Symmetric Multiprocessing, computersysteem met meer processoren die gelijktijdig taken uitvoeren; zie MacTech mrt 96

SMRP = Simple Multicast Routing Protocol. Specialized multicast network protocol for routing multimedia data streams on enterprise networks; works in conjunction with multicast extensions to the AppleTalk protocol; zie http://www.cisco.com

SMS = Systems Management Server; product voor beheer software en updates in een netwerk; zie http://www.microsoft.com/smserver/

SMT = Station Management, standaard voor station insertion/removal voor FDDI; zie Byte jul 89

SMT = System Management Terminal; zie http://www.zyxel.com

SMT = Simultanous MultiThreading, andere benaming voor Hyper-threading; zie PCM dec 03; zie ook Hyperthreading <DSearch.phtml?keyword=Hyperthreading>

SMTP = Single Mail Transport Protocol, standaardmanier om e-mail te verzenden over internet; zie http://rfc2821.x42.com/

SNA = System Network Architecture, netwerk-architectuur van IBM; zie http://www.ibm.com

SNADS = SNA Distribution Services. Consists of a set of SNA transaction programs that interconnect and cooperate to provide asynchronous distribution of information between end users. One of three SNA transaction services. See also DDM and DIA.; zie http://www.cisco.com

Snail mail = brievenpost

SNI = Subscriber Network Interface. Interface for SMDS-based networks that connects CPE and an SMDS switch. See also UNI; zie http://www.cisco.com

SNI = SNA Network Interconnection. IBM gateway connecting multiple SNA networks; zie http://www.cisco.com

SNMP = Simple Network Management Protocol, provides a way to monitor and control network devices and to manage configurations, used in TCP/IP networks; zie Telecommagazine okt 94 en PC+ jul 93

SNMP2, SNMPv2 = snmp met grotere instructieset en breder aantal foutmeldingen; zie PCM jun 04; zie ook snmp <DSearch.phtml?keyword=snmp>

SNMP3, SNMPv3 = snmp met betere beveiliging; zie PCM jun 04; zie ook snmp <DSearch.phtml?keyword=snmp>

SNP = Sequence Number Protection; zie http://www.cisco.com

SNPA = SubNetwork Point of Attachment. Data link layer address (such as an Ethernet address, X.25 address, or Frame Relay DLCI address). SNPA addresses are used to configure a CLNS route for an interface; zie http://www.cisco.com

SNRM = Set Normal Response Mode; zie http://www.cisco.com

SNRME = Set Normal Response Mode Exchange; zie http://www.cisco.com

SO DIMM = Small Outline Dual In-Line Memory Module, een module met aan een kant zowel voor als achter contacten (2x72 pins) en met verscheidene geheugen-chips erop; kleiner dan DIMM; zie http://www.goldenram.com; zie ook RAM <DSearch.phtml?keyword=RAM>, DIMM <DSearch.phtml?keyword=DIMM>, SIMM <DSearch.phtml?keyword=SIMM>

SOAP = Simple Object Access Protocol, protocol voor toegang van applicaies via http en XML; XML-based messaging technology which specifies rules for locating XML Web Services, integrating them into applications and communicating with them; zie MSJ maa 00; zie ook XML <DSearch.phtml?keyword=XML>

Socket-370 = pin-aansluiting van Celeron-processor; zie ook Socket <DSearch.phtml?keyword=Socket>, <DSearch.phtml?keyword=7>

Socket-478 = pin-aansluiting van Pentium 4-processor; zie PCM sep 02; zie ook Socket <DSearch.phtml?keyword=Socket>, <DSearch.phtml?keyword=7>

Socket-7 = pin-aansluiting van Pentium I-processor; zie ook Slot1 <DSearch.phtml?keyword=Slot1>, en <DSearch.phtml?keyword=en>, Socket <DSearch.phtml?keyword=Socket>

SocketA = pin-aansluiting van AMD Athlon en Duron; zie PCM sep 00

Sockets = standaard die voorschrijft hoe de gegevensuitwisseling met het netwerk geprogrammeerd dient te worden, oorspronkelijk uitgevonden als een algemeen mechanisme voor communicatie tussen lopende processen; zie PC+ jul 92

Socks 5 = Internet standard protocol (RFC 1928) om veilig een firewall door te komen; zie Windows Sources apr 98; zie ook SSL <DSearch.phtml?keyword=SSL>

SODA = SharpDevelop Open Development Architecture; zie http://www.icsharpcode.net/

Software = programmatuur, de door een programmeur te definiأƒآ«ren logica van een computer, in tegenstelling tot hardware

SOHO = Small Office/Home Office; aanduiding voor kleine zakelijke pc-gebruikers; zie ook SMB <DSearch.phtml?keyword=SMB>

SOJ = Small Outline J-lead, type chipverpakking; zie http://www.newerram.com

Solaris = besturingssysteem van Sun

SOM = System Object Model, programmeertaal van IBM om verschillende objecten met elkaar te laten communiceren en eigenschappen van elkaar te overerven; zie PCM sep 94

SONET (= OC-3072 ) = Synchronous Optical Network, ontwikkeld door Bellcore, belooft 40G ethernet; zie http://techupdate.zdnet.com/techupdate/stories/main/0,14179,2833803,00.html

SouthBridge = schakeling tussen processor en i/o-apparatuur (harddisk, netwerk, pci, usb); zie ook NorthBridge <DSearch.phtml?keyword=NorthBridge>

SP = Stack Pointer, pointer in de CPU die de huidige positie in de stack aangeeft; zie ook stack <DSearch.phtml?keyword=stack>

SP = Signaling Processor; zie http://www.cisco.com

SP = Switch Processor; zie http://www.cisco.com

Spam = ongewenste email; zie ook Junkmail <DSearch.phtml?keyword=Junkmail>, UCE <DSearch.phtml?keyword=UCE>

SPAP = Shiva PAP, a Shiva-specific version of PAP, improves on PAP by encrypting the password before sending it to the remote system; zie http://www.microsoft.com/TechNet/network/ras.asp; zie ook PAP <DSearch.phtml?keyword=PAP>

SPD = Serial Poll Disable, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85

SPD = Software Product Description

SPD = Serial Presence Detect, data structure on memory chips; DIMMs with SPD support allow the BIOS to read the SPD data and program the chipset to accurately configure memory settings for optimum performance; zie http://www.kingston.com/

Spdif = Sony/Philips Digital Interface, digitale uitgang op mini-discspelers, dat-recorders etc.

SPE = Serial Poll Enable, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85

Speculative Execution = techniek die alvast enkele verdere instructies van een programma berekent, in combinatie met Branch prediction; zie PCM nov 00

Speculative processing = het op voorhand inlezen van processorinstructies, om de verwerkingssnelheid te verhogen, eerst geintroduceerd bij de G3, ook genoemd speculative addressing; zie MacFan nov 00

SpeedStep = techniek van Intel voor energiebesparing voor mobiele processor, combinatie van hardware en software; zie PCM mrt 00

SPF = Shortest Path First; routing algorithm that iterates on length of path to determine a shortest-path spanning tree. Commonly used in link-state routing algorithms. Sometimes called Dijkstra's algorithm. See also link-state routing algorithm ; zie http://www.cisco.com

SPI = Service Provider Interface, functions to extend an existing transport service provider by implementing a layered service provider, onderdeel van WinSock 2; zie http://www.microsoft.com/MSJ/0599/layeredService/layeredService.htm; zie ook LSP <DSearch.phtml?keyword=LSP>

SPI = extensie voor Susie Image Plug-in graphics

SPI = Stateful Packet Inspection ; zie http://www.netgear.com

SPID = Server Process ID, id van een systeemproces bij SQL Server; zie windows2000 magazine, jan 01

SPID = Service Profile ID, speciaal nummer bij ISDN (alleen in Noord-Amerika)

Spider = same as robot, but sounds cooler in the press

SPIM = Spam in Instant Messaging; ongewenste berichten in de chatbox; zie volkskrant apr 04

SPOT = Smart Personal Objects Technology, concept voor simpele apparaatjes die actuele informatie kunnen ontvangen; zie Volkskrant jan 03

SPP = Serial Port Profile; profiel bij Bluetooth voor verbinding tussen twee apparaten; zie PCM jun 04

SPP = Sequenced Packet Protocol. Provides reliable, connection-based, flow-controlled packet transmission on behalf of client processes. Part of the XNS protocol suite; zie http://www.cisco.com; zie ook XNS <DSearch.phtml?keyword=XNS>

SPX = Sequenced Packet Exchange, protocol voor communicatie tussen programma's over een netwerk

Spyware = common language for Advertising Supported software (Adware): 1. Banner ads, software publishers add a banner into their software and get paid for that; 2. Additional tracking software, software that is sending all kinds of information from your computer like cpu usage (like winamp does), but also stuff like e-mail addresses, visited websites or why not even your credit card number or your home location; zie http://www.cdfreaks.com/document.php3?Doc=43; zie ook malware <DSearch.phtml?keyword=malware>

SQE = Signal Quality Error. Transmission sent by a transceiver back to the controller to let the controller know whether the collision circuitry is functional. Also called heartbeat; zie http://www.cisco.com

SQL = Structured Query Language; opvraagtaal voor databases; zie PCM nov 95

SQL-1 = SQL-89

SQL-2 = SQL-92

SR/TLB = Source-Route Translational Bridging; method of bridging where source-route stations can communicate with transparent bridge stations with the help of an intermediate bridge that translates between the two bridge protocols; zie http://www.cisco.com; zie ook SRT <DSearch.phtml?keyword=SRT>

SRAM = Static Random Access Memory, geheugen dat niet periodiek ververst hoeft te worden, daardoor sneller dan DRAM maar duurder, Cache-geheugen is doorgaans SRAM; zie http://www.goldenram.com; zie ook RAM <DSearch.phtml?keyword=RAM>, DRAM <DSearch.phtml?keyword=DRAM>

SRB = Source-Route Bridging, method of bridging originated by IBM and popular in Token Ring networks, in an SRB network, the entire route to a destination is predetermined, in real time, prior to the sending of data to the destination, contrast with transparent bridging; zie http://www.cisco.com

SRP = Spatial Reuse Protocol ; zie http://www.cisco.com

SRQ = Service ReQuest, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85

SRT = Source-Route Transparent; IBM bridging scheme that merges the two most prevalent bridging strategies: SRB and transparent bridging. SRT employs both technologies in one device to satisfy the needs of all ENs. No translation between bridging protocols is necessary. Compare with SR/TLB; zie http://www.cisco.com

SRTP = Sequenced Routing Update Protocol. Protocol that assists VINES servers in finding neighboring clients, servers, and routers. See also RTP; zie http://www.cisco.com

SS7 = Signaling System 7. Standard CCS system used with BISDN and ISDN. Developed by Bellcore; zie http://www.cisco.com; zie ook CCS <DSearch.phtml?keyword=CCS>

SSAP = Source Service Access Point; SAP of the network node designated in the Source field of a packet; compare to DSAP; zie http://www.cisco.com; zie ook SAP <DSearch.phtml?keyword=SAP>

SSCOP = Service Specific Connection Oriented Protocol; data link protocol that guarantees delivery of ATM signaling packets; zie http://www.cisco.com; zie ook ATM <DSearch.phtml?keyword=ATM>

SSCP = System Services Control Points. Focal points within an SNA network for managing network configuration, coordinating network operator and problem determination requests, and providing directory services and other session services for network end users; zie http://www.cisco.com

SSCS = Service Specific Convergence Sublayer. One of the two sublayers of any AAL. SSCS, which is service dependent, offers assured data transmission; zie http://www.cisco.com

SSE = Streaming SIMD Extensions, 70 extra processorinstructies van Intel voor multimedia-toepassingen, gebruikt in Pentium III

SSE2 = Streaming SIMD Extensions 2, 144 extra processorinstructies van Intel voor integer- en floatingpoint-berekeningen, gebruikt in Pentium-4; zie PCM apr 00

SSH = Secure Shell, bedoeld als veilig netwerk tussen twee machines, gebaseerd op een zware versleuteling en identificatie; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-601-record_id-56545-src_id-398,00.html

SSI = Server Side Include, bestand dat op de server ingevoegd wordt in een HTML-document dmv een scripttaal; zie http://httpd.apache.org/docs/howto/ssi.html

SSL = Secure Sockets Layer, protocol voor beveiliging op Internet; W3-Consortium wil dit protocol combineren met SHTTP; zie PC+ mrt 95 en Windows Sources apr 98 en PC Plus okt 99

SSL/PCT = Secure Sockets Layer / Private Communications Technology; beveilging gebruikt bij HTTP

SSP = Switch-to-Switch Protocol. Protocol specified in the DLSw standard that routers use to establish DLSw connections, locate resources, forward data, and handle flow control and error recovery. See also DLSw; zie http://www.cisco.com

SSP = Silicon Switch Processor; zie http://www.cisco.com

SSPI = Security Service Provider Interface; zie MSDN mei 00

Stack = gereserveerd geheugendeel waarin de CPU gegevens over opgeroepen subroutines bijhoudt zodat weer verder kan worden gegaan met het programma na afloop van een subroutine; ook: history list; zie ook SP <DSearch.phtml?keyword=SP>

Standard mode = modus van Windows voor compatibiliteit met 16-bits processors; zie PCM sep 90; zie ook real <DSearch.phtml?keyword=real>, mode <DSearch.phtml?keyword=mode>, en <DSearch.phtml?keyword=en>

StarLAN = CSMA/CD LAN, based on IEEE 802.3, developed by AT&T; zie http://www.att.com/

Staticcolor = X-server koppelt 'echte'kleur rechtstreeks aan schermkleur; zie PC+ nov 92; zie ook pseudocolor <DSearch.phtml?keyword=pseudocolor>

Stealth mode = karakter in een online world stilleggen, zodat het niet kan worden aangevallen als speler niet online is; zie Volkskrant okt 00

Stinger = besturingssysteem van Microsoft voor mobiele telefoons/PDAأƒâ€¢s voor internet; zie http://212.123.129.54/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-598-record_id-55893-src_id-398,00.html

STkt = Server Ticket, beveiligingssleutel bij Kerberos; zie MSDN mei 00; zie ook Kerberos <DSearch.phtml?keyword=Kerberos>

STM-1 = Synchronous Transport Module level 1. One of a number of SDH formats that specifies the frame structure for the 155.52-Mbps lines used to carry ATM cells; zie http://www.cisco.com; zie ook SDH <DSearch.phtml?keyword=SDH>

STN = Super Twiste Nematic, techniek voor het aansturen van LCD-schermen; zie Pc Plus mei 03; zie ook LCD <DSearch.phtml?keyword=LCD>

Storage Consolidation = The pooling of physical storage from multiple network storage devices into what appears to be a single storage device that is managed from a central console; zie http://www.hp.com/; zie ook Storage <DSearch.phtml?keyword=Storage>, Consolidation <DSearch.phtml?keyword=Consolidation>

STP = Shielded Twisted Pair; afgeschermde netwerkkabel; zie PC+ mrt 94

STP = Spanning Tree Protocol; bridge protocol that uses the spanning-tree algorithm, enabling a learning bridge to dynamically work around loops in a network topology by creating a spanning tree; zie http://www.cisco.com

STR = Sustained Transfer Rate, snelheid waarmee een harddisk gegevens kan doorstromen, in MB/s; zie Pc Pro maa 01

Streaming = the process of sending media over a network for listening/viewing in real time; zie http://www.apple.com

STS-1 = Synchronous Transport Signal level 1. Basic building block signal of SONET, operating at 51.84 Mbps. Faster SONET rates are defined as STS-n, where n is a multiple of 51.84 Mbps; zie http://www.cisco.com; zie ook SONET <DSearch.phtml?keyword=SONET>

STS-3c = Synchronous Transport Signal level 3, concatenated. SONET format that specifies the frame structure for the 155.52-Mbps lines used to carry ATM cells; zie http://www.cisco.com; zie ook SONET <DSearch.phtml?keyword=SONET>

SU = Superuser, gebruiker met extra rechten op een systeem, b.v. netwerkbeheerder

SUA = Single User Account, zorgt ervoor dat meer gebruikers samen een IP-adres delen

SUA = System Use Area, boot sector van een cdrom, bestaat uit PCA en PMA; zie http://www.pctechguide.com/09cdr-rw.htm

Subroutine = programmafunctie die binnen een andere programmafunctie wordt uitgevoerd

Super Socket 7 = processorinterface voor Pentium, Pentium MMX, K6, K6-2, 686MX en MII, vereist moederbord met AGP; zie PC Pro dec 99

Super user; zie su

Supercomputer = klasse van de allersnelste computers, bedoeld voor b.v. omvangrijke berekeningen in de ruimtevaart

Superpipelining = techniek waarbij twee of meer uitvoeringsfases worden gesplitst in meerdere pipelines; zie PCM dec 03; zie ook pipelining <DSearch.phtml?keyword=pipelining>

Superscalar processor = processor die 2 of meer scalaire instructies parallel kan uitvoeren; zie PCM nov 00

SVC = Switched Virtual Circuit; verbinding wordt gelegd indien nodig en na afloop verbroken; zie http://www.cisco.com; zie ook PVC <DSearch.phtml?keyword=PVC>

SVG = Scalable Vector Graphics, formaat voor twee-dimensionale afbeeldingen (vektor, bitmap, text); zie http://www.w3.org/Graphics/SVG

SVGA = SuperVGA, videokaart voor resolutie 800x600 en 256 kleuren; zie ook VGA <DSearch.phtml?keyword=VGA>

Swapbestand = bestand van Windows op harde schijf waarin data uit het RAM-geheugen die tijdelijk niet nodig is wordt opgeslagen

Switch = apparaat dat delen van netwerk van elkaar scheidt en daardoor botsingen op druk netwerk vermindert; t.o.v. hub intelligent, hoge prijs; zie PCM okt 96; zie ook hub <DSearch.phtml?keyword=hub>

SXGA = Super eXtended Graphics Array, videostandaard voor resolutie 1280x1024; zie ook XGA <DSearch.phtml?keyword=XGA>

SXGA+ = SXGA voor TFT-beeldschermen (117 ppi); zie ook SXGA <DSearch.phtml?keyword=SXGA>

SYLK = Symbolic Link, bestandsformaat (.slk)

Symbian = Besturingssysteem voor PDAأƒâ€¢s; energiezuinig; zie http://www.symbian.com

SYN = commando om communicatie te synchroniseren

SYN-flood = 'overstroming' van SYN-commando's om een internetserver lam te leggen; zie PCM 00; zie ook Dos <DSearch.phtml?keyword=Dos>

Synchroniseren = gelijkzetten; bij database wijzigingen van de ene database in de andere bijwerken; zie ook replicatie <DSearch.phtml?keyword=replicatie>, bij <DSearch.phtml?keyword=bij>, mobiele <DSearch.phtml?keyword=mobiele>

Synchroon = gelijklopend; bij synchrone datacommunicatie worden zenden en ontvanger met een kloksignaal op gelijke frequentie gehouden, sneller dan asynchroon

SyncML = protocol voor synchronisatie van data van/naar/tussen mobiele apparaten; zie http://www.syncml.org

Systeembus = verbinding tussen processor, geheugen en randapparaten; zie ook ISA <DSearch.phtml?keyword=ISA>, PCI <DSearch.phtml?keyword=PCI>, SCSC <DSearch.phtml?keyword=SCSC>

T-buffer = techniek voor 3D-effecten voor snelheid, diepte en anti-aliasing; zie PC Plus okt 99, zie http://www.3dfx.com

T-DAB = Terrestrial Digital Audio Broadcasting, techniek waarbij kanalen via multiplexen dezelfde frequentie gebruiken; zie Volkskrant jan 03

TAE = Taligent Application Environment, C++ framework dat het besturingssysteem implementeert, GUI, netwerkondersteuning, multimedia etc.; zie PCM sep 94

Tag = label; bij HTML kunnen tags ook extra commando's bevatten

TAO = Track At Once, techniek bij cd-recorders; zie http://www.philips.com/

TAPI = standaard van Intel en Microsoft voor integratie computer en telefoon; praktisch gelijk aan TSAPI; kan ook met video overweg; zie PC+ mrt 95

Tappit = penbesturingssysteem van Momenta; zie PC+ sep 92

TB = Terabyte, ca 1 triljoen bytes; zie ook GB <DSearch.phtml?keyword=GB>, MB <DSearch.phtml?keyword=MB>

TBW = Thermo Balanced Writing, techniek van Philips voor nauwkeurig schrijven van cd-rأƒâ€¢s, ongeacht de kwaliteit van de cd-r; zie http://www.philips.com/

TCB = Trusted Computing Base, authority database in een Windows 2000 domein; zie MSDN mei 00; zie ook Kerberos <DSearch.phtml?keyword=Kerberos>

TCF = Transparent Computing Facility, systeem dat ervoor zorgt dat elke computer in een netwerk met andere machines kan communiceren op kernel-nivo; zie Byte jul 89

TCP/IP = Transmission Control Protocol/Internet Protocol, netwerkprotocol voor unix-computers, inmiddels algemeen gebruikt voor internet; zie PC+ jul 93

TCPA = Trusted Computer Platform Alliance; systeem waarbij beveiliging in de hardware is geأ¢â‚¬آ¢ntegreerd; zie PCM aug 03; zie ook Fritz <DSearch.phtml?keyword=Fritz>, Chip <DSearch.phtml?keyword=Chip>

TCT = Take Control, signaal bij IEEE488; zie Byte feb 85

TDD = Time Division Duplex , CDMA mode in which transmission and reception of signals use the same RF band, this is achieved by alternating transmission periods with reception periods; zie http://www.qualcomm.com/

TDF = Timezone Differential Factor ; zie http://www.openvms.compaq.com/wizard/openvms_faq.html

TDMA = Time Division Multiple Access, toegangsmechanisme waarbij een aantal langzame digitale kanalen elk om de beurt een korte tijd een snelle verbinding krijgen toegewezen; zie PCM jun 99; zie ook FDMA <DSearch.phtml?keyword=FDMA>

TDS = Tabular Data Stream; zie http://www.borland.com/

TEI = Terminal Endpoint Identifier, unique ID for each equipment in PtMP network; zie http://www.zyxel.com; zie ook PtMP <DSearch.phtml?keyword=PtMP>

Telnet = programma om in te loggen op een Unix computer

Tera = 1024 Giga

Texture = groep pixels die een sterke onderlinge samenhang vertonen; zie PCM maa 04

TF = Term Frequency, aanduiding bij information retrieval, hoe vaker een woord voorkomt in des te minder documenten, des te meer waarde dat woord heeft; zie PCM apr 95; zie ook IDF <DSearch.phtml?keyword=IDF>

TFT = Thin Film Tranistor, Thin Foil Transistor, elektronische schakeling op een film of folie, o.a. gebruikt bij LCD-beeldschermen; zie ook LCD <DSearch.phtml?keyword=LCD>

TFTP = Trivial File Transfer Protocol, bestandsoverdracht zonder beveiliging; zie http://www.zyxel.com

TGA = Targa; bitmap-formaat van TrueVision; zie PCM nov 95

TGT = Ticket Granting Ticket, verzoek om STkt bij Kerberos; zie MSDN mei 00; zie ook Kerberos <DSearch.phtml?keyword=Kerberos>

Theme = term van Apple voor software die uiterlijk en gedrag van vensters, knoppen e.d. een eigen stijl kan geven; oorspronkelijk Kaleidoscope, nu desktop themes; zie http://www.MacThemes.org; zie ook skin <DSearch.phtml?keyword=skin>

Thin Client = computersysteem zonder eigen externe opslag; bedoeld voor in een netwerk met een centrale server met terminal services

Thread = afgesplitst deel van een programma dat gelijktijdig wordt uitgevoerd naast het hoofdprogramma; zie PC Techniques jun 93 ; zie ook Multithreading <DSearch.phtml?keyword=Multithreading>

Thumbnail = verkleinde afbeelding van een foto, b.v. ter grote van een icoon

THX Surround EX = uitbreiding op de Dolby Digital-standaard, waarbij er een extra signaal gecreأƒآ«erd wordt voor أƒآ©أƒآ©n of twee extra surround-luidsprekers, voor 6.1 of 7.1-geluid; zie PCM feb 04

TIES = Time Independent Escape Sequence, wachttijd voordat een modem in commandmode gaat wordt weggelaten; zie http://www.macintouch.com/modemsecurity.html

TIFF = Tagged Image File Format; bitmap-formaat voor hoge resoluties; zie PCM nov 95

TKIP = Temporal Key Integrity Protocol, verbeterde WEP, ook genoemd WEP2, wordt gebruikt in WPA; zie PC Pro okt 02; zie ook WEP <DSearch.phtml?keyword=WEP>

TLA = Top Level Aggregator; instantie die top-adressen uitgeeft bij IPv6, 13 bits

TLB = Type Library - programmabibliotheek die aangeeft welke syntax gebruikt wordt

TLD = Top Level Domain, hoogste domeinnaam op internet, zoals .net, .org, .com.; zie ook ccTLD <DSearch.phtml?keyword=ccTLD>, gTLD <DSearch.phtml?keyword=gTLD>, SLD <DSearch.phtml?keyword=SLD>

TLS = Thread Local Storage, geheugenruimte voor een thread, doorgaans gebruikt in DLLأƒâ€¢s

TMC = Traffic Message Channel, verkeersinformatie die digitaal wordt verzonden met analoge radiostations; zie PCM feb 04

TOC = Table of Contents, inhoudsopgave

Token ring = netwerksysteem, b.v. Arcnet

Topology = the physical layout of a network.

TOR = Trusted Operating Root, code voor beveiliging operating systeem; zie Pc pro okt 02

Tos = besturingssysteem van Atari

TOY = Time of Year; zie http://www.openvms.compaq.com/wizard/openvms_faq.html

TP = Terminal Portability; (telecom) verplaatsen van het toestel tijdens gesprek; zie http://www.isdn-benelux.nl/

TPC = Transmit Power Control, techniek bij draadloze netwerken waarbij het zendvermogen wordt aangepast aan de benodigde reikwijdte; zie Pc Pro okt 02

TPI = Tracks Per Inch, dichtheid van de tracks op een harddisk

TPON = Telephony over Passive Optical Network: telephony using a PON as all or part of the transmission system between telephone switch and subscriber; zie http://www.adsl.com

TR = Terminal Ready, aanduiding op modem dat de lokale computer is verbonden met de modem

Track = onderverdeling van een opslagmedium; een harddisk is onderverdeeld in tracks die weer is onderverdeeld in sectoren

Transputer = processor van Inmos voor parallele verwerking; zie PCM feb 90

TRAS = Row-Active-Time, tijdsaanduiding bij geheugenchips; zie PCM jan 04; zie ook trcd <DSearch.phtml?keyword=trcd>, trp <DSearch.phtml?keyword=trp>

TRCD = Ras-to-Cas-Delay, tijdsaanduiding bij geheugenchips; zie PCM jan 04; zie ook cas-latency <DSearch.phtml?keyword=cas-latency>, trp <DSearch.phtml?keyword=trp>, tras <DSearch.phtml?keyword=tras>

Trellis = codeermethode bij telecommunicatie; maakt gebruik van QAM, gecombineerd met forward error-correctie; zie PCM mrt 95

trp = Ras-precharge-time, tijdsaanduiding bij geheugenchips; zie PCM jan 04; zie ook trcd <DSearch.phtml?keyword=trcd>, tras <DSearch.phtml?keyword=tras>

TrueType = font-formaat van Microsoft; zie http://www.microsoft.com

TrueX = technologie van Zen Research, waarbij 7 laserstralen worden gebruikt voor het lezen van een cd-rom; zie PCM sep 00

TRxC = Transmit/Receive Clock, signaal bij RS422

TS = extensie voor MPEG Transport Stream, formaat voor digitale video; zie PC Magazine dec 03

TSAPI = standaard van At&T en Novell voor integratie computer en telefoon; zie PC+ mrt 95; zie ook TAPI <DSearch.phtml?keyword=TAPI>

TSOP = Thin Small Outline Package, type chipverpakking; zie http://www.newerram.com

TSR = Terminate and Stay Resident, programma die in het geheugen blijft

TTP = Trusted Third Party, onafhankelijke partij bij betalingen via internet; zie PCM dec 99

TTS = Transaction Tracking System, NetWare feature that protects data from failures in network hardware; zie http://www.compudynamics.com

TUI = Text User Interface, alleen tekst, geen opmaak, zoals DOS, in tegenstelling tot GUI; zie PC Techniques jun 93

TWAIN = standaard voor aansturing van scannerdriver; zie http://www.twain.org

Two-fish = beveiligingsalgoritme; zie windows2000 magazine, jan 01

Two-tiered = aanduiding voor applicatie die met remote database werkt, ook genoemd multi-tiered, gebruikt universele driver, b.v. ADO; zie ook single-tiered <DSearch.phtml?keyword=single-tiered>

Type1 = font-formaat van Adobe; zie http://www.adobe.com

UAAG = User Agent Accessibility Guidelines, handleiding voor het ontwerpen van user agents t.b.v. gehandicapten; zie http://www.w3.org/WAI; zie ook WAI <DSearch.phtml?keyword=WAI>

UART = Universal Asynchronous Receiver/Transmitter, chip die de parallelle processordata omzet in seriأƒآ«le data en andersom; zie PC Techniques okt 93, PC Techniques nov 93, PC Advisor feb 99

UASD = UltraATA Storage Driver, IDE driver van Intel; zie http://www.intel.com

UBE = unsolicited bulk e-mail = SPAM

UCAF = Universal Cardholder Authentication Field; beveiligingssysteem van MasterCard voor internetbetaling; zie http://www.mastercardintl.com/newtechnology/ecommercesecurity/spa/ucaf.html

UCE = Unsolicited Commercial Email; spam; zie Pc Pro dec 01; zie ook Spam <DSearch.phtml?keyword=Spam>

UCS = Universal Character Set, ISO/IEC 10646, standaard voor tekensets voor XML; zie MSDN mei 00

UDDI = Universal Description, Discovery and Integration of Web Services; vertelt waar data gehaald kan worden en wat de structuur is, platformonafhankelijk; zie PCM mei 03, http://www.uddi.org

UDF = Universal Disc Format, standaard van OSTA voor externe opslagmedia, een schijf is dan op elk platform te lezen; zie PC Plus jan 00

UDMA; zie Ultra DMA

UDP = User Datagram Protocol, datatransport onder unix, minder betrouwbaar dan TCP; zie ook TCP <DSearch.phtml?keyword=TCP>

UDSL = Unidirectional HDSL, provides the capability to automatically detect and configure the appropriate modulation scheme, line speed, and access protocol dynamically; zie http://www.dsl-com.com/udsl_white_paper.htm

UEL = universal escape language; zie http://hpoj.sourceforge.net/hpoj-cvs/doc/info-protocols.html

UFS = Unix File System

Ultra 320 SCSI = snellere implementatie van Ultra 160, maakt gebruik van QAS; zie Pc Pro jan 03

Ultra DMA, UltraDMA = Ultra Direct Memory Access, ook genoemd ATA-4, standaard voor aansluiting harddisk op systeembus, 33 MHz/s, 2 x sneller dan E-IDE; zie PCM nov 99; zie ook E-IDE <DSearch.phtml?keyword=E-IDE>, ATA <DSearch.phtml?keyword=ATA>, <DSearch.phtml?keyword=4>

Ultra160 SCSI = snellere implementatie van Ultra3, maximum data transfer rate 160 MB/s; zie Pc Pro maa 01

UltraDMA/100 = EIDE interface met 100 MB/s data transfer rate, ook genoemd ATA-100; zie Pc Pro maa 01; zie ook ATA <DSearch.phtml?keyword=ATA>

UMA = Unified Memory Architecture, systeemgeheugen wordt gebruikt voor applicaties en voor videogeheugen; goedkoper maar langzamer; zie PC+ mei 96

UMB = Universal Media Disc, mini-dvd-schijf in een cassette; zie PCM aug 03

UML = Uniform Model Language, programmeertaal voor MDA; zie ook MDA <DSearch.phtml?keyword=MDA>

UMR = Universal Media Reader, kaartlezer voor CompactFlash, Memory Stick, etc; zie Pc pro jan 03

UMTS = Universal Mobile Telecommunication System, beoogde standaard voor het mobiele net, doorvoorsnelheid van 360 kbps tot 2 Mbps; zie PCM apr 99 en PCM jun 99; zie ook GPRS <DSearch.phtml?keyword=GPRS>

UN = Unified Messaging, term voor mail, fax, voicemail en sms; zie PCM maa 03

UNC = Universal Name Convention, bestandsnaam op een netwerk in het formaat serverdirectory ile

Unicast stream = a simple one-to-one stream, like a phone call; used to stream prerecorded movies; zie http://www.apple.com; zie ook multicast <DSearch.phtml?keyword=multicast>, stream <DSearch.phtml?keyword=stream>

Unicode = character codering voor internationale alfabetten, verbeterde ASCII, geschikt voor 65535 tekens

Uniface = 4GL ontwikkelomgeving voor databasetoepassingen; zie http://www.uniface.com

Unix = multitasking besturingssysteem; zie http://www.unix.org

uOps (microOps) = deeltaak in een microprocessor; zie PCM nov 00

Update = nieuwe versie van data of een programma; ook: alleen de wijzigingen t.o.v. een vorige versie

UPDF = Ultra PDF, formaat voor pdf-albums; zie http://www.ultrapdf.com/; zie ook PDF <DSearch.phtml?keyword=PDF>

UPnP = Universal Plug and Play, hulpmiddel voor het herkennen van hardware op netwerken; zie http://www.wish.nl/netgenerationarticle.php?sid=3968

UPS = Uninterruptable Power Supply; noodvoeding met accu's

URI = Universal Resource Identifier, voorgestelde vervanger voor URL

URL = Universal Resource Locator, internetadres van een web-pagina; zie PC Advisor feb 99

URN = Uniform Resource Name, locatie-onafhankelijke URL; zie MSJ maa 00

US = Unit Seperator; Unicode control code; zie Unicode Standard

USB = Universal Serial Bus, high speed vervanger voor seriele en parallele poorten; voor printers, scanners, toetsenborden, etc; zie Modem Magazine jun 95; zie ook HCI <DSearch.phtml?keyword=HCI>

USB OTG = USB "On the Go", nieuwe standaard waarbij randapparaten ook met elkaar gegevens kunnen uitwisselen zonder tussenkomst van een pc; aanvulling op USB 2.0; zie http://www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-601-record_id-52869-src_id-398,00.html; PCM dec 01

Usenet = netwerk voor de uitwisseling van nieuwsgroepberichten; zie PCM jul 87

User Agent = desktop browsers, multimedia players, text browsers, voice browsers, plug-ins, and other assistive technologies that provide access to Web content; zie http://www.w3.org

USI = Universal Serial Interface, standard rs-232-aansluiting

UTC = Coordinated Universal Time; zie Delphi Help

UTF-16 = tekenset voor XML, volgens UCS standaard; zie MSDN mei 00; zie ook UCS <DSearch.phtml?keyword=UCS>

UTF-8 = tekenset voor XML, volgens UCS standaard; zie MSDN mei 00; zie ook UCS <DSearch.phtml?keyword=UCS>

UTP = Unshielded Twisted Pair; onafgeschermde netwerkkabel; zie PC+ mrt 94

UTP Category 1 Cable = UTP-kabel, alleen geschikt voor telefonie, niet voor data; zie http://www.cisco.com

UTP Category 2 Cable = UTP-kabel, voor data tot 4 Mbps; zie http://www.cisco.com

UTP Category 3 Cable = UTP-kabel, voor data tot 10 Mbps; zie http://www.cisco.com

UTP Category 5 Cable = UTP-kabel, voor data tot 100 Mbps; zie http://www.cisco.com

UUCP = Unix-Unix CoPy, transportlaag voor Usenetberichten; zie PCM jul 87

UUEncode = Unix-to-Unix Encode, programma om binaire bestanden (8 bits) te verzenden via email (7 bits)

UUSI = User-to-User signalling; (telecom) versturen van korte boodschappen; zie http://www.isdn-benelux.nl/

UWB = Ultra Wide Band

UXGA = Ultra-XGA; videostandaard voor resolutie 1600x1200 (133 ppi)

V.110 = omzetten van V.24 (max 65kbs) naar 64kbs; zie Telecommag okt 94

V.120 = protocol voor bestandsuitwisseling via ISDN (64 kbs)

V.25 = X.21, telecommunicatiestandaard voor call setup procedures; zie Telecommag okt 94

V.32 = standaard voor uitwisseling van gegevens met een modem met snelheid 9600 bps

V.32bis = standaard voor uitwisseling van gegevens met een modem met snelheid 14k4 bps

V.34 = standaard voor uitwisseling van gegevens met een modem met snelheid 28k8 bps

V.42bis = standaard voor compressie van datacommunicatie

V.92 = modemstandaard met Quick Connect en Modem-on-Hold mogelijkheden; zie http://www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-601-record_id-52778-src_id-398,00.html

V.fast = verouderde afspraak voor uitwisseling van gegevens met een modem met snelheid 28k8 bps

V-Groove = productietechniek van IBM voor het toepassen van 0,01 micron afstand op een chip; zie PCM okt 00

V-Table binding = Virtual Function Table Binding, ook genoemd Early Binding, programmeertechniek waarbij een programma functies uit een externe library gebruikt en al weet waar de functies zich bevinden (i.t.t. late binding)

V1 TAG = id3 tag aan het begin van een mp3-bestand; zie http://www.id3.org; zie ook id3 <DSearch.phtml?keyword=id3> V2 TAG = id3 tag aan het eind van een mp3-bestand; zie http://www.id3.org; zie ook id3 <DSearch.phtml?keyword=id3> VADSL = Very high speed ADSL; zie VDSL

VAIO = Video Audio Integrated Operation, term van Sony voor multimedia; zie PC Plus okt 99

VAP = Value Added Process, toepassing voor Novell NetWare 2

VAR = Value Added Reseller

VARRAY = Variable Array, (in programmaأƒâ€¢s) array met variabele lengte

VAX = Virtual Address eXtension, computersysteem van DEC; zie http://www.openvms.compaq.com

VB = Visual Basic, programmeertaal van Microsoft; zie http://www.microsoft.com

VBE = extensie voor Encrypted Visual Basic Script

VBR = Variable Bit Rate, techniek bij encoderen van audiobestanden; zie http://www.nero.com/; zie ook CBR <DSearch.phtml?keyword=CBR>

VBS = extensie voor Visual Basic Script

VCL = Visual Component Library, class library van Borland voor de ontwikkeling van Windows applicaties; zie http://www.borland.com

VCO = Voltage Controlled Oscillator; oscillator waarbij de frequentie spanningsgestuurd wordt

VCPI = Virtual Control Program Interface; zie PCM nov 90

VCRAM = Virtual Channel RAM, snelle variant van SDRAM van NEC; zie PC Pro dec 99

VDSL = Very high data rate Digital Subscriber Line, modem for twisted-pair access operating at data rates from 12.9 to 52.8 Mbps; zie http://www.adsl.com

Versit = samenwerking Apple, AT&T, IBM en Siemens voor onderlinge compabiliteit van communicatie- en computerprodukten; zie Elektuur mrt 95

Vertex shader = bij grafische kaart: berekent geometrische aspacten zoals hoeken en schaduwen van textures; zie PCM maa 04

Vertical Blanking Interval, Vertical Retrace Time = de tijd die een beeldscherm erover doet om van de laatste lijn onderaan het beeldscherm naar de eerste lijn bovenaan het beeldscherm te gaan

VESA = Video Electronics Standard Association, organisatie voor grafische standaarden

VfW = Video for Windows, techniek van Microsoft voor multimediabestanden

VGA = Virtual Graphics Array, videokaart voor resolutie 640x480

VHDL = Very high-speed integrated-circuit Hardware Description Language; programmeertaal voor programmeerbare logica; zie elektuur jan 97; zie ook www.aw.com <DSearch.phtml?keyword=www.aw.com>, cseng <DSearch.phtml?keyword=cseng>

VI = Virtual Interface, object in LabView voor modelling middleware applications; zie PC techniques aug 93

Video CD = video op CDROM; eenvoudiger concept dan CD-i; CD-i-spelers kunnen video cd lezen; zie Elektuur mrt 95 VIM = Vendor Independent Messaging , mail protocol van Lotus cc:mail

Virus = kwaadbedoelend programma dat meelift met een ander programma

VLAN = Virtual Local Area Network; deel van netwerk waarbinnen gebruikers kunnen communiceren; doch geen koppeling met andere VLAN in zelfde netwerk; elke VLAN moet eigen fileserver hebben; zie PCM okt 96

VLB = Vesa Local Bus, systeembus, sneller dan ISA, langzamer dan PCI

VLIW = Very Long Instruction Word; zie http://www.transmeta.com

VLM = Virtual Loadable Module; programma voor Novell Netware

VLS = Virtual Library System; zie MacWorld aug 04

VLSI = Very Large Scale Integration, aanduiding voor een chip met complexe schakelingen

VM = Virtual memory = beschikbare hoeveelheid geheugen bestaande uit een deel RAM en een deel gealloceerd op harddisk VMos/MU = besturingssysteem ?

VMS = Virtual Memory System, besturingssysteem van DEC (nu Compaq); zie http://www.openvms.compaq.com

VMT = Virtual Method Table, tabel in een object met adressen van virtual methods; zie Delphi Help

VNC = Virtual Network Computing, standaard voor beheer computers op afstand, computeronafhankelijk, werkt met TCP/IP; zie MacFan sep 00

VNet = netwerk van IBM, bestaat uit PVM en RSCS; zie PCM jul 87

VoD = Video on Demand, videofilms, documtaires, journaal bekijken op elk gewenst moment

VoDSL = Voice over DSL, telefoneren via breedband internet; zie http://www.apc.com/; zie ook VoIP <DSearch.phtml?keyword=VoIP>

VoIP = Voice over IP, telefoon via internet protocol; zie PCM okt 99

VPD = Vital Products Data, a way to describe information about the PCI device such as manufacturer, serial number, and warranty information; zie http://www.pcisig.com

VPN = Virtual Private Network; bedrijfsnetwerk via internet; zie Windows Sources apr 98, PCM sep 99

VQF = compressieformaat voor audio; beter dan MP3, minder dan OGG; werkt met vektoren; zie http://www.vqf.com

VR = Virtual Reality; denkbeeldige werkelijkheid; zie pcm okt 95

VRAM = Video Random Access Memory, speciale uitvoering van DRAM waarbij tegelijkertijd de CPU data kan schrijven en de CRT controller data kan lezen, daardoor sneller dan DRAM; zie http://www.goldenram.com; zie ook RAM <DSearch.phtml?keyword=RAM>

VRML = Virtual Reality Modeling Language; uitwisselingstaal voor het bekijken van 3D-omgevingen op het WWW

VS = Visual Studio, ontwikkelsysteem van Microsoft

VSA = Voodoo Scalable Architecture, techniek om meerdere Voodoo grafische chips parallel te schakelen; zie PCM sep 00 VSO = Variable Speed Operation, techniek waarbij de leessnelheid zich aanpast aan de doorvoersnelheid van de data; zie Pc Pro maa 03

VUP = Version UPgrade; software upgrade; zie Pc pro okt 02; zie ook PUP <DSearch.phtml?keyword=PUP>, CUP <DSearch.phtml?keyword=CUP>

VxD = Virtual Device Driver, speciale device driver van Windows; zie DDJ dec 93

VXML = Voice eXtensible Markup Language, alternatief voor WML; zie PCM jun 99

W-CDMA = Wideband CDMA, snelheid tot 384 Kbps over mobiele telefoon; zie http://news.excite.com/news/ap/000801/10/playstation-wireless-phones; zie ook CDMA <DSearch.phtml?keyword=CDMA>

W3 = WWW; zie ook WWW <DSearch.phtml?keyword=WWW>

W3C = Consortium voor WWW-standaarden ; zie http://w3c.org

WAAS = Wide Area Augmenttaion System, systeem gebruikt in de VS dat werkt met grondstations die onnauwkeurigheden in een gps-signaal compenseren; zie PCM feb 04; zie ook gps <DSearch.phtml?keyword=gps>

WAI = Web Accessibility Initiative, initiatief voor het gebruik van internettoepassingen voor gehandicapten; zie http://www.w3.org/WAI

Wais = zoeksysteem op internet, zoekt trefwoorden; zie emnet 1 94

Waitstates = wachtcycli in de klokfrequentie om processoropdrachten in de pas te laten lopen met het geheugenbeheer

WAM = Web-Based ASAM Manager; zie www.alcatel.com

WAN = Wide Area network; wereld- of regio-omspannend computernetwerk; vaak een aaneenschakeling van LANs; zie PCM jul 87

WAP = Wireless Application Protocol, norm voor mobiele datacommunicatie met internet, werkt op basis van WML; zie PCM jun 99

Warchalking = het op straat aanbrengen van een symbool op een plaats waar toegang tot een draadloos netwerk mogelijk is; zie PCM dec 02

Wardialing = het inzetten van de computer met modem om hele reeksen telefonummers te kiezen, op zoek naar een modem voor vrije toegang tot een netwerk; zie PCM dec 02

Wardriving, warpedaling, warcycling, warwalking, wireless spoofing = rondrijden met laptop en draadloze netwerkkaart om draadloze netwerken te zoeken; zie PCM dec 02

Warspamming = het misbruik maken van de internetverbinding op openbare of slecht beveiligde draadloze netwerken door spam te versturen; zie PCM dec 02

WAV = extensie voor Windows Wavetable sound

Wavelan = draadloos netwerksysteem van NCR; zie PC+ sep 92

Wavelet = techniek om beeldinformatie op te slaan en opvraagbaar te maken; zie PCM dec 00

WBEM = Web Based Enterprise Management, standaard voor beheer enterprise systems en devices; zie MSDN mei 00

WBL = Web-Based Learning

WBM = Web-Based Management

WCAG = Web Content Accessibility Guidelines, aanwijzingen voor het gebruik van internetpagina's t.b.v. gehandicapten; zie http://www.w3.org/WAI; zie ook WAI <DSearch.phtml?keyword=WAI>

WCCP = Web Cache Communications Protocol; zie Pc Pro maa 03

WCDMA = Wideband Code Division Multiple Access, radio-interface voor UMTS; zie PCM jun 99; zie ook CDMA <DSearch.phtml?keyword=CDMA>

WCP = World Cordinate Plane, virtueel beeldscherm waarbij de pixels van het beeldscherm een deelvlak zijn van het virtuele beeldscherm, in tegenstelling tot ACP; zie PC Techniques jun 93

WDM = Wavelength Division Multiplexing, techniek waarbij lichtsignalen van verschillende golflengtes op een glasvezel worden gecombineerd; op een vezel 8x meer informatie; zie Network News jun 97

WDM = Windows Driver Model, specificatie voor drivers in Windows 2000; zie PC Plus jul 00

WDS = Wireless Distribution System; techniek van Apple om van meer basisstations gebruik te maken in een draadloos netwerk; zie MacWorld jul 03

Web = World Wide Web, de HTTP-bestanden op internet; zie WWW

Web crawler = same as robot

Web Scraping = term voor het analyseren en filteren van data van web paginaأƒâ€¢s; zie DDJ jun 03

WebAnt = distributed cooperating robot

WebCGM = profile voor de toepassing van CGM op het web; zie http://www.w3.org/Graphics/WebCGM

WebDAV = Web-based Distributed Authoring and Versioning, protocol voor groepswerk aan een website; geavanceerder dan FTP; zie PCM dec 00

Weblog = a web page made up of usually short, frequently updated posts that are arranged chronologically; zie http://www.blogger.com/

Webmail = Email lezen en versturen via webbrowser

WebObjects = enterprise ontwikkelplatform van Apple voor internetapplicaties; zie PCM jul 00

Website = verzameling bij elkaar horende pagina's op WWW

WEP = Wired Equivalent Privacy, data encryption, defined by the 802.11 standard to prevent access to the network by "intruders" using similar wireless LAN equipment and capture of wireless LAN traffic through eavesdropping; niet waterdicht volgens Airsnort; zie http://www.wi-fi.com/glossary.asp; PC Pro dec 01

WFP = Windows File Protection, techniek van Microsoft waarbij een achtergrondtaak permanent controleert of een beveiligde map wordt geprobeerd te wijzigen; zie PC Pro dec 99

WfW = Windows for Workgroups, multi-userversie van Windows 3.1

Whois = service op internet om de eigenaar van een site te achterhalen

Wi-Fi, WiFi = Wireless Fidelity, standaard voor uitwisseling gegevens met IEEE 802.11b High Rate WLAN equipment , 10 x sneller dan BlueTooth, bereik 100 m; zie http://www.wi-fi.com/, pcm oct 01

Wi-Fi5, WiFi5 = IEEE 802.11a, zo genoemd omdat IEEE 802.11a in de 5 GHz band opereert, ter onderscheid van Wi-Fi die in de 2,5 GHz band opereert; zie http://www.wi-fi.org; zie ook IEEE <DSearch.phtml?keyword=IEEE>, 802.11a <DSearch.phtml?keyword=802.11a>

WIA = Windows Image Acquisition, Microsofts versie van TWAIN; zie PC Plus jul 00

Wide SCSI-3 = extensiebus, 16 bits; 40 MB/s data-overdracht; zie PCM apr 97; zie ook SCSI <DSearch.phtml?keyword=SCSI>, Fast <DSearch.phtml?keyword=Fast>, SCSI <DSearch.phtml?keyword=SCSI>

Widget = schakeling die digitale camera aanpast zodat FireWire-uitgang ook als ingang kan worden gebruikt; zie MacFan jul 00

Wildcard = Jokerteken, symbool dat een nog onbekend teken vervangt in een zoekopdracht

Wimax = standaard voor draadloze netwerken, 802.16; delivers two-way wireless access at a range of up to 30 miles; zie PcWorld mei 04; zie ook 802.16 <DSearch.phtml?keyword=802.16>

Windows = besturingssysteem van Microsoft, versies Windows 3.0, Windows 3.1, Windows 3.10, Windows 3.11, Windows 95 sr1, Windows 95 sr2, Windows 95 sr3, Windows 98, Windows 98 SE, WinNT, Win2k, WindowsME

Windows 2000, Win2k = besturingssysteem van Microsoft, opvolger van NT

Windows CE = besturingssysteem van Microsoft voor kleine computers, vervangen door Windows Inside; zie PC Pro apr 00

Windows DNA = Windows Distributed interNet Architecture, combinatie van softwareproducten en technologieأƒآ«n van Microsoft voor internet toepassingen; zie http://www.microsoft.com/dna/

Windows Inside = besturingssysteem van Microsoft voor kleine computers, voorheen CE; zie PC Pro apr 00

Windows MCE = Media Center Edition; versie van Microsoft Windows voor eenvoudiger beheren en tonen van fotoأƒâ€¢s, videoأƒâ€¢s etc; vereist MCE-compatibele hardware; zie PCM nov 04

Windows ME = Windows Millenium Edition, besturingsysteem van Microsoft, opvolger van Window 98

Windows Mill = besturingssysteem van Microsoft, ook Windows ME, opvolger van Windows 98; zie PC Plus jul 00

Windows NT = Windows New Technology, besturingssysteem van Microsoft, vervangen door Windows 2000

Windows XP = Windows Experience, opvolger van Windows 2000; zie http://www.microsoft.com

WinFS = Windows Future Storage, bestandssysteem van Windows XP 2005 (Longhorn), opvolger van NTFS; zie PCM aug 03

WinISDN = API om PPP over een ISDN-kaart te gebruiken

WinPE = Windows Preinstallation Environment; zie PCM dec 03

WINS = Windows Internet Naming Service, server die machine-namen op een LAN vertaalt naar IP-adressen; vergelijkbaar met DNS-server; zie http://www.microsoft.com

Winsock = programma dat er voor zorgt dat Windows kan communiceren met internet; zie PC Advisor feb 99

Wirespeed = aanduiding bij gigabit netwerk dat gigibit snelheid altijd beschikbaar is, zelfs als het netwerk druk is; zie PCM nov 03; zie ook gigabit <DSearch.phtml?keyword=gigabit>

WISP = Wireless Internet Service Provider; zie http://www.wi-fi.org; zie ook ISP <DSearch.phtml?keyword=ISP>

WLL = Wireless Local Loop, connects potential users to the company's central office by substituting a wireless base station for the local-loop connection; zie http://www.arraycomm.com/glossary.html

WMA = Windows Media Audio; codec van Microsoft voor audio; bestandsgrootte de helft van MP3, betere kwaliteit dan MP3; met kopieerbescherming; zie PC Plus jul 00

WMDM = Windows Media Device Manager; API van Microsoft voor drivers voor externe apparaten; zie http://www.microsoft.com

WMF = Windows Meta-file Format; vektorgeorienteerd formaat van Windows; zie PCM nov 95

WMF = Windows Media Format, bestandsformaat voor audio en video, inclusief compressie en versleuteling; zie PCM apr 00

WMI = Windows Management Instrumentation, techniek voor beheer programmatuur op een netwerk; zie MSDN mei 00; zie ook WBEM <DSearch.phtml?keyword=WBEM>

WML = Wireless Markup Language, een soort java-script speciaal voor draadloze toepassingen; zie PCM jun 99; zie ook WAP <DSearch.phtml?keyword=WAP>

WMM = Windows Movie Maker; zie PC Plus jul 00

WMP = Windows Media Player; zie PC Plus jul 00

WMV = Windows Media Video, formaat van Microsoft voor compressie van video; zie PCM dec 01

WOL = Wake On LAN, voorziening op moederbord om computer te starten bij netwerkactiviteit

WORM = Write Once Read Many, schijf die eenmalig beschreven kan worden maar wel meer keer gelezen, b.v. CD-R; zie PCM mei 87

Worm = same as robot, although technically a worm is a replicating program, unlike a robot

WOSA = Windows Open Service Architecture

WPA = WiFi Protected Access, beveiliging voor draadloze netwerken, opvolger van WEP, maakt gebruik van TKIP, MIC, EAP, PSK; zie PC pro jan 03; zie ook WEP <DSearch.phtml?keyword=WEP>

Wpan = Wireless Personal Area Network; om een reeks producten rond een persoon met elkaar te verbinden, bv bluetooth; zie PCM aug 03

WPG = vektorgeorienteerd formaat van WordPerfect; zie pcm nov 95

WPKI = Wireless Public Key Infrastructure, levert digitale certificaten (digitale handtekening) voor GPRS; zie www.wish.nl/wish/0,1046,site_id-44-menu_id-598-record_id-53271-src_id-385,00.html; zie ook <DSearch.phtml?keyword=S>, WIM <DSearch.phtml?keyword=WIM>

WRAM = Window RAM, videogeheugen met grotere bandbreedte dan VRAM

Wrapper = programmatuur die een standaard programma of module omvat met de bedoeliung die voor eigen gebruik aan te passen; zie PC techniques jun 92

WSA = WinSocket API, API voor Windows Sockets function; ook genoemd WinSock 2

WSDL = Web Services Description Language, an XML dialect for describing Web Services that is supported by the Beta 2 releases of SOAP; zie http://msdn.microsoft.com/xml/general/wsdl.asp; http://www.w3.org/TR/wsdl

WSH = Windows Script Host, script shell van Windows 2000; zie MSJ maa 00

WUSB = Wireless USB; techniek van Intel; werkt met UWB; zie PCM nov 04

WWW = World Wide Web, formaat met tekst, hyperlinks, afbeeldingen, geluid, video, invulformulier etc voor internet; maakt gebruik van HTTP; zie emnet 1 94

WYSIWYG (spreek uit whizzy-wig) = What You See Is What You Get, term die een visuele interface aanduid (zoals MacOS en Windows), t.o.v. een tekstgeoriأƒآ«nteerde (zoals DOS)

X.21 = telecommunicatiestandaard voor call setup procedures; zie Telecommag okt 94

X.25 = communicatieprotocol van CCITT voor packet-switched netwerk

X.30 = telecommunicatiestandaard voor omzetten van X.21 (max 9600bps) naar 64kbs; zie Telecommag okt 94

X.31 = standaard voor pakketgeschakelde diensten; zie Telecommag okt 94

X.400 = standaard van Open Systems Interconnection (OSI) voor de adressering en codering van elektronische berichten

X11 = XWindows System version 11, grafische schil voor Unix

Xanadu = a project for managing documents, where a document can be build of parts of other documents (like hyperlinks) and all versions of a document are saved (snapshots); zie DDJ apr 91

Xbox = spelletjescomputer van Microsoft, gebaseerd op Windows 2000; zie http://www.xbox365.com/

XCMD = eXtended Command, plug-in voor HyperCard; zie MacTech jul 93

xD-Picture card = geheugenkaart van Fuji voor digitale cameraأƒâ€¢s e.d.; 20 x 25 mm; zie PCM okt 02; zie ook CF-Card <DSearch.phtml?keyword=CF-Card>

XDK = Xbox Developer Kit

XDR = XML-Data Reduced, reduced set of XML Schema; zie MSDN mei 00, http://msdn.microsoft.com/xml

XDR = External Data Representation; protocol voor beschrijven van data voor uitwisseling tussen verschillende computersystemen; verouderd

xDSL = verzamelnaam voor ADSL, BDSL, RADSL, UDSL, SDSL, VDSL; zie http://www.adsl.com

Xenix = besturingssysteem van Micorsoft, uitgeklede versie van Unix

XForms = W3C's name for a specification of Web forms; separates purpose from presentation ; opvolger van XHTML Forms; zie http://www.w3.org/MarkUp/Forms/

XFS = X Font Server, programmatuur voor XWindows om True Type lettertypen te tonen; zie PCM okt 00

XGA = eXtended Graphics Adapter, videostandaard voor resolutie 1024x768; zie ook VGA <DSearch.phtml?keyword=VGA>

XHTML = eXtensible HTML, uitbreiding op HTML 4, gebaseerd op XML; zie http://www.w3.org

XIN = Xerox InterNet, netwerk van Xerox, bestaande uit RIN en CIN; zie PCM jul 87

XKMS = XML Key Management ; protocol that allows a simple client to obtain key information (values, certificates, management or trust data) from a web service; zie http://www.w3.org/

XLink = defines the standard mechanism for using XPointer expressions to create links between document instances or document elements, voorheen XLL; zie MSDN mei 00; zie ook XPath <DSearch.phtml?keyword=XPath>

XLL = Extensible Linking Language, vervangen door XLink en XPointer; zie http://www.oasis-open.org/cover/xll.html; zie ook XLink <DSearch.phtml?keyword=XLink>

XML = eXtensible Markup Language, standaard voor documentuitwisseling, subset van SGML, vergelijkbaar met HTML maar tags (elementen) kunnen zelf gedefinieerd worden; zie htttp://www.w3.org; zie ook XSL <DSearch.phtml?keyword=XSL>

XML-RPC = XML-based Remote Procedure Call, standaard voor het verbinden van clients met servers via internet; zie MSDN mei 00; zie ook RPC <DSearch.phtml?keyword=RPC>

Xmlns = XML namespace; zie MSDN mei 00

XMP = eXtensible Metadata Platform; formaat van Adobe voor metadata; zie MacWorld nov 04

XMS = eXtended Memory System; zie PCM mei 92

XNS = Xerox Network Standard, netwerk van Xerox; zie Byte jul 89

XOT = X.25 over TCP ; zie http://rfc1613.x42.com/

XP = Cross-Platform

XP = eXtreme Programming, methode voor incrementele, iteratieve en interactieve systeemontwikkeling; zie automatiseringsgids nov 02; zie ook RAD <DSearch.phtml?keyword=RAD>

XPath = language for addressing parts of an XML document, designed to be used by both XSLT and XPointer; voorheen XSL Patterns; basis van XPointer en XLink; zie MSDN mei 00, http://www.w3.org/TR/xpath; zie ook XLink <DSearch.phtml?keyword=XLink>

XPointer = XML Pointer Language; language for document addressing in XML documents, extens XPath for use in URI fragment identifiers; zie MSDN mei 00, http://www.w3.org/TR/xptr; zie ook XPath <DSearch.phtml?keyword=XPath>

XQL = XML Query Language, standaard voor het extraheren van data uit XML-documenten; zie http://www.w3.org

XQuery = XML Query; standard for querying web documents; opvolger XPath; zie http://www.w3.org/XML/Query; zie ook XPath <DSearch.phtml?keyword=XPath>

XScale = microarchitectuur van Intel voor internet devices; zie http://developer.intel.com/design/intelxscale/index.htm

XSL = eXtensible Style Language, XML extensie voor het gebruik van stijlen; met XSL wordt het uiterlijk van een XML-document bepaald; zie http://www.w3.org.; zie ook XML <DSearch.phtml?keyword=XML>

XSL = extensie voor bestanden om SQL Select statements uit te voeren via XML; zie MSJ maa 00

XSLFO = XSL Formatting Objects; zie Pc Pro maa 01; zie ook XSL <DSearch.phtml?keyword=XSL>

XSLT = XSL Transformations, language for describing transformations, makes it possible to transform an XML document into any other text-based document (XML, HTML, comma-seperated); zie MSDN mei 00, http://www.w3.org/TR/xslt

XT = eXtended Technology, benaming van IBM voor PC met 8086-processor

XUL = Extensible User Interface Language, XML-based language for describing the contents of windows and dialogs; zie http://www.oasis-open.org/cover/xul.html

XviD = Codec voor digitale video, open source, kwaliteit vergelijkbaar met divx 5; zie http://www.xvid.org/; zie ook divx <DSearch.phtml?keyword=divx>

XWindows = grafische schil rond Unix, bestaat uit X-server en X-client; zie PC+ nov 92

Y2k = Year 2000, doorgaans genoemd in combinatie met computerproblemen bij de overgang van 1999 naar 2000

Yellow Book = CDROM; zie PC+ okt 93

yEnc = codeertechniek voor binaire bestanden voor nieuwsgroepen; zie PCM sep 02

Yotta = 1024 Zetta

Z-buffering = tracks the vertices of polygons used to draw objects to make sure the ones in front are the ones drawn; zie PC Plus okt 99

ZBD = Zenithal Bistable Displays; nieuw type LCD-scherm, beter beeld, kan beeld vasthouden zonder stroom; zie PC Plus mei 03, http://www.zbddisplays.com

Zetta = 1024 Exa

ZIF socket = Zero Insertion Force socket, connector waarmee processor eenvoudig vervangen kan worden

ZIP = bestandsformaat voor gecomprimeerde bestanden

ZIP-disk, ZIP-drive = verwisselbare harddisk van Iomega met capaciteit van 100 of 250 MB; zie http://www.iomega.com

Zoekmachine = database op internet met de gegevens van vele websites waarin gezocht kan worden, b.v. www.ilse.nl, www.vindex.nl, www.altavista.com, www.yahoo.com

Zoekrobot = programma dat websites bezoekt en de gegevens erover opslaat in een database t.b.v. een zoekmachine

ZWJ = Zero Width Joiner; Unicode control code; zie Unicode Standard

ZWNJ = Zero Width Non Joiner; Unicode control code; zie Unicode Standard